Pleśń śniegowa (zwana wiosenną pleśnią) to choroba grzybowa wywoływana przez grzyb Microdochium nivale. Pojawia się w czasie śnieżnych zim, ale także i deszczowych. Grzyb potrafi zniszczyć wygląd trawnika, stąd trzeba ograniczac jego liczebność i szkodliwość.

Stonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata) może w Polsce rozwinąć dwa pokolenia w ciągu roku. Ostatnie pokolenie z chwilą braku zielonej naci może migrować na późne odmiany lub chronione, ewentualnie może żerować na odsłoniętych bulwach ziemniaków.

Osoby uprawiające szparagi w ogrodzie, tak na cele ozdobne, jak i spożywcze mogą obserwować na roślinach chrząszcze i larwy poskrzypki szparagowej. Jest to szkodnik szparagów.

Gdy pędy jabłoni lub całe drzewa zaczyna pokrywać biała przędza, z czasem brązowiejąca to jest to oznaka, że rośliny zasiedlił namiotnik jabłoniowy (Hyponomeuta malinellus). Jego gąsienice żerują na liściach i otaczają się przędzą. Masowe pojawy szkodnika zdarzają się co 8-10 lat.

Nasionnica trześniówka (Rhagoletis cerasi) to groźny szkodnik wiśni i czereśni. Występuje razem z nasionnicą wschodnią (Rhagoletis cingulata) i powoduje tzw. robaczywienie owoców. Wyjada je, ale także zanieczyszcza odchodami i wydzielinami ciała. Sprzyja pojawowi chorób roślin, które jeszcze bardziej uszkadzają owoce.

Karczownik ziemnowodny (Arvicola amphibius) od 2020 roku coraz liczniej występuje w okolicach Rzeszowa i wyrządza poważne szkody. Potrafi powaznie zniszczyć uprawy i tak też czyni na działce DIONP. Próbujemy użyć karbidu do jego przepędzenia.

Roślinom grusz w Polsce zagraża wiele szkodników. Jednymi z najczęściej pojawiających się są miodówki, w tym miodówka gruszowa czerwonawa. To owady pokrewne dla mszyc i żerują w podobny sposób jak one. Są to groźne szkodnik w okresach licznego pojawu. Osłabiają rośliny, mogą deformować ich tkanki, wytwarzają lepką spadź i przenoszą sprawców chorób.

Ćma bukszpanowa niszczy bukszpany od 2012 roku. Obecnie występuje w całej Polsce. Wiosną 2020 roku preparat Mospilan 20 SP (zwierający acetamipryd) uzyskał rejestrację MRiRW do zwalczania ćmy bukszpanowej na bukszpanie uprawianym w gruncie i pod osłonami, zarówno dla profesjonalnych jak i nieprofesjonalnych użytkowników (działkowców, ogrodników przydomowych).

W kwietniu 2021 roku w internecie pojawił się wpis i fotografia wskazujące, że niebieska pułapka feromonowa na ćmę bukszpanową odławia trzmiele. To żadne zaskoczenie, bowiem kolor niebieski trzmiele uwielbiają. To jednak przestroga, że pułapki kolorowe to nie zabawki.

Pajęczyna/przędza na bukszpanie zwykle ogrodnikom przypomina o ćmie bukszpanowej (Cydalimia perspectalis), która jest największym zagrożeniem dla tych roślin w Polsce. Powstaje jednak pytanie, czy każda przędza na roślinach to ćma? Czy w ciemno należy stosować środki ochrony roślin jak widzi się taką przędzę?

Azadyrachtyna to naturalna substancja pozyskiwana z miodli indyjskiej (Azadirachta indica). Jest składnikiem biopreparatów ograniczających szkodniki. Zaburza rozwój larw, ogranicza żerowanie i płodność niektórych gatunków.

Pienikowate, w tym pienik ślinianka (Philaenus spumarius) są bardzo ciekawą rodziną, która charakteryzuje się tym, że ich larwy żerują pod pienistą otoczką z odchodów, która przypomina ślinę.

Dziurkowatość liści drzew pestkowych wywołuje grzyb Clasterosporium carpophilum. Choroba poraża liście, pędy, rzadziej owoce. Objaw choroby może być mylony z żerowaniem szkodników. Warto poznać tą chorobę bo powszchnie się pojawia.

Biopreparaty zawierające wyselekcjonowane, pozyteczne nicienie do zwalczania szkodników upraw (głównie owadów) zwykle mają postać stałą. Ponieważ zawierają żywy organizm w stanie przetrwalnikowym to nie można ich długo magazynować.

Turkuć podjadek oraz ślimaki nagie w niektórych ogrodach stanowią bardzo duże zagrożenie. Warto wykorzystać pułapki chwytne przeciwko nim. Mogą one odławiać żywe osobniki lub je uśmiercać - ogrodnik sam decyduje o tym.

W niechemicznej ochronie roślin przed niektórymi szkodnikami stosuje się preparaty na bazie silikonów, które służą do duszenia szkodników. Takie preparaty nie są środkami ochrony roślin, ale ich użycie nie jest tak wszechstronne jak choćby oleju rydzowego

Żółte tablice lepowe oraz żółte pułapki chwytne (w tym wspomożone feromonem) są wykorzystywane do obserwacji i ekologicznego wyłapywania niektórych szkodników roślin. Kolor żółty jest nieselektywny dla wielu owadów, dlatego jest to kolor uniwersalny.

Objaw poskręcanych liści kopru ogrodowego powstaje w następstwie żerowania mszyc, zwłaszcza mszycy wierzbowo-marchwiowej i mszycy wierzbowo-baldaszkowej. Te same gatunki mozna spotkać na innych roślinach selerowatych.

Olej rydzowy pochodzi z lnicznika pospolitego (Camelia sativa). Jest stosowany w kuchni i kosmetyce. Robi się z niego preparaty na niektóre szkodniki, głównie mszyce, miodówki, przędziorki, miseczniki i tarczniki. Używa się go do ograniczania kleszczy w ogrodzie.

Preparaty do ochrony roślin to specyficzne produkty. Niezależnie od tego czy mamy do czynienia z produktem oznaczonym jako ekologiczny, czy nie, ich stosowanie wymaga wiedzy, umiejętności i doświadczenia.

Strąkowiec fasolowy (Acanthoscelides obtectus) to groźny szkodnik dla przechowywanej fasoli ale i niektórych grochów. Potrafi zniszczyć plon. Warto poznać sposoby na jego wykrycie i na zwalczanie.

Na drzewach grusz jednocześnie mogą się pojawić dwaj sprawcy odpowiedzialni za rdzawy kolor - jeden to groźny grzyb - rdza gruszy, a drugi to niegroźne glony - trentepolia. Warto poznać obu sprawców rdzawego koloru, aby ich nie mylić i niepotrzebnie nie zwalczać glonów.

Pchełki ziemne (Alticinae) to nazwa obejmująca różne gatunki chrząszczy z rodziny stonkowate. Są małe, ale żarłoczne i mogą silnie uszkadzać rośliny, zwłaszcza kapustowate.

Pułapka świetlna (samołówka) to urządzenie do monitorowania lotu owadów nocnych, w tym szkodników. Służy badaniom nad bioróżnorodnością, ale i ważna jest w ochronie roślin pozwalając wydawać komunikaty o zagrożeniach.

Pułapka świetlna czyli samołówka to urządzenie, które pozwala odławiać nocne owady, reagujące na światło. Pokazuje różne gatunki, w tym te szkodliwe. Odgrywa zatem dużą rolę w faunistyce ale i ochronie roślin

Trociniarka czerwica (Cossus cossus) to groźny szkodnik drzew liściastych, zwłaszcza o miękkim drewnie. Jej gąsienice dorastają aż do 10 cm długości, stąd są zaliczane do grupy największych owadów w Polsce.

Kolonie mszyc są dla mrówek niczym „owady mlekodajne”. Mrówki wcielają się w rolę pasterzy bądź wręcz hodowców, którzy dbają o swą mszycową trzódkę, którą następnie „doją”. Jest to nic innego jak trofobioza.

Niekiedy na roślinach w ogrodzie, na balkonie i w domu pojawia się czarny nalot na liściach, pędach, kwiatach i owocach. To grzyby sadzakowe. Sprzyja im pojaw szkodników-pluskwiaków. Czy są groźne dla roślin, człowieka i zwierząt?

Słonecznica orężówka (Helicoverpa armigera) to gatunek obcy, coraz częściej nalatujący do Polski. Jest groźnym szkodnikiem warzyw, drzew i krzewów owocowych, roślin ozdobnych. Dla niektórych gatunków roślin ma status organizmu kwarantannowego.

Przed zimą należy zabezpieczyć środki ochrony roślin, biopreparaty i nawozy, aby nie uległy uszkodzeniu przez mróz i wilgotność. Warto dokonać selekcji tego co się posiada. Niebezpieczne substancje należy zutylizować zgodnie z prawem.

Jednym z elementów bezpiecznego i odpowiedzialnego stosowania środków ochrony roślin jest ich prawidłowe przechowywanie. Powinno się to odbywać w myśl przepisów prawa, zaleceń producenta ale w oparciu też o zdrowy rozsądek i odpowiedzialność za siebie i innych.

Środki ochrony roślin to lekarstwa dla roślin, po które zawsze należy sięgać w ostateczności w oparciu o rzetelne doradztwo. To ostatnia deska ratunku, a nie droga na skróty. Niestety, już nawet ogrodnikom-hobbystom zagrażają podróbki środków ochrony roślin, dlatego trzeba być ostrożnym.

Rośliny przed chwastami, chorobami i szkodnikami w Polsce można chronić na dwa sposoby: ekologiczny lub integrowany. Totalna chemizacja jest prawnie zakazana. Warto poznać zatem różnice między tymi sposobami.

Chloropiryfos to neurotoksyna, która była stosowana do zwalczania niektórych szkodników w uprawach rolniczych, ogrodniczych i leśnych. Od 16 kwietnia 2020 nie może być leganie stosowana na obszarze Unii Europejskiej.

Muszka plamoskrzydła (Drosophila suzukii) została wykryta w Polsce w 2014 roku. Jest to bardzo groźny szkodnik roślin owocowych, głównie borówki wysokiej, czereśni, wiśni, ale i innych roślin.

Grzyby z rodzaju Fusarium wytwarzające toksyczne mykotoksyny mogą na kukurydzy wywoływać bardzo groźną chorobę - fuzariozę łodyg. Powoduje ona często zasychanie roślin i ich łamanie się.

W Polsce obowiązuje obecnie podział użytkowników środków ochrony roślin na dwie kategorie - profesjonalny i nieprofesjonalny. Profesjonaliści muszą przechodzić specjalistyczne szkolenia ale za to mogą kupować i stosować środki dla nich przeznaczone, w tym mają szereg obowiązków, których złamanie grozi konsekwencjami karnymi. Nieprofesjonaliści (głównie działkowcy, ogrodnicy przydomowi, użytkownicy domowi) powinni stosować tylko te preparaty, które mają zapis na etykiecie, że są dla nieprofesjonalnych użytkowników.

Gryzonie późnym latem zaatakowały naszą działkę produkcyjną. Przywędrowały z okolicznych pól i zarośli. Mocno uszkodziły nasze rośliny, w tym młode drzewka w sadzie. Nasze niechemiczne metody antyrgyzoniowe nie dały rady, więc sięgamy po dodatkowe sposoby.

Jesień oraz wczesna wiosna to czas, gdy kupujemy cebulki, kłącza lub bulwy różnych roślin do ogrodu. Niekiedy korzystamy z okazji cenowych. Czy jednak sprawdzamy jakość tego za co płacimy? Czy zawsze wsadzamy zdrowe rośliny? A może ryzykujemy? warto poczytać ten tekst.

Chwasty, choroby i szkodniki jeżeli licznie się pojawią i nic z nimi się nie robi w ogrodzie mogą uszkodzić rośliny, a także obniżyć wysokość oraz jakość plonu. To z tego powodu wdraża się niechemiczną bądź chemiczną ochronę roślin, aby temu zapobiec. Ochrona roślin nigdy nie powinna być prowadzona w ciemno, bez wiedzy o zagrożeniu, bez analizy przypadku, bez obserwacji rozwoju sytuacji.

Zagadnieniem ochrony operatora Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin zajmuje się od 2008 roku, prowadząc Inicjatywę bezpiecznego i zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin pod hasłem „Nie tylko plony potrzebują ochronny”. Partnerem Inicjatywy jest DIONP, a honorowy patronat nad Inicjatywą objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.