Żółta mszyca na oleandrze – mszyca oleandrowa (Aphis (Aphis) nerii)
21 listopada, 2021Ćma bukszpanowa w Polsce w latach 2012-2020
31 grudnia, 2021Pleśń śniegowa czyli pleśń wiosenna
Pleśń śniegowa (zwana wiosenną pleśnią) to choroba grzybowa wywoływana przez grzyb Monographella nivalis, a dokładnie przez anamorfę – Microdochium nivale. Dawna nazwa tego grzyba to Fusarium nivale. Jest to choroba, która dotyka zimujące rośliny jednoliścienne z rodziny traw, czyli wiechlinowatych (Poaceae). Pleśń śniegowa łączy rolników, którym uszkadza zboża ozime, ale i ogrodników, którym psuje wygląd trawników.
Z pleśnią śniegową można się spotkać zwłaszcza w te lata, gdy pojawią się śnieżne zimy. Długo zalegający śnieg na trawniku, zwłaszcza w grubszej warstwie sprzyja patogenowi, tym bardziej, gdy gleba pod śniegiem nie jest zamarznięta. Okresy naprzemiennego wzrostu i spadku temperatur w czasie zimy powodują, że pod śniegiem jest cieplej i jest wilgoć, a to idealne warunki dla rozwoju grzyba, tym bardziej, że dodatkowo nie ma tam ruchu powietrza.
Pleśń śniegowa na trawniku - jak ją zwalczać?
Grzyb lubi wilgoć i ciepło
Żeby doszło do porażenia roślin przez grzyb musi być spełniony jeden warunek – zarodniki patogena muszą być na trawniku przed zimą, ale to żaden problem, gdyż jest to powszechnie występujący grzyb w przyrodzie, a im więcej wokół roślin trawiastych, tym więcej zarodników się rozprzestrzenia. Mało tego, pamiętajmy, że trawnik to uprawa wieloletnia, monokulturowa, zatem to są idealne warunki do namnażania się grzyba. My czasem tego nie widzimy, ale co roku po zimie pleśń śniegowa może być w mikroskali na trawniku, ale to już wystarcza, żeby co roku grzyb wytwarzał zarodniki i były one obecne w ogrodzie.
Pleśń śniegowa najczęściej ujawnia się od końca lutego do kwietnia, ale to zależy od tego jak długo utrzymywała się pokrywa śnieżna i jak wyglądały warunki termiczne. Mało tego, grzyb rozwija się także w okresach bezśnieżnej zimy, gdy zamiast śniegu pada deszcz i jest dość ciepło. Nie można zatem mówić, że tylko śnieg jest potrzebny dla rozwoju patogena. Dodatkowo sprzyja mu stagnacja wody opadowej/roztopowej w zagłębieniach trawnika.
Objawy pleśni
Pleśń śniegowa jest o tyle niebezpieczna, że grzyb może odżywiać się żywą tkanką roślin, ale gdy ona obumrze to może dalej rosnąć na martwej materii organicznej. Grzyb poraża liście i pędy. Pojawia się na nich grzybnia zwykle koloru białawego, która z czasem ciemnieje. Gdy zarodnie z zarodnikami dojrzeją to na grzybni widać czarne plamki. Zarodniki z wodą przenoszą się na kolejne rośliny, ale także w późniejszym czasie rozprzestrzenia je po trawniku wiatr. Całe liście i pędy są okradane z substancji odżywczych – grzyb jest bowiem pasożytem. Zielone części trawnika brunatnieją, gniją i zamierają. System korzeniowy obumiera.
Typowym objawem pleśni obok grzybni są brzydkie place zamarłej trawy koloru brązowego. Place, gdyż najczęściej tak grzyb działa, choć zdarzają się przypadki niemal całego zniszczenia trawnika. Po pociągnięciu porażonych krzewinek trawy wychodzą z gleby razem z zamarłymi korzeniami. Korzenie są koloru brązowego. Dodatkowo nad tak uszkodzoną trawa unosi się zapach pleśni.
Szkodliwość dla trawnika
Pleśń śniegowa to bardzo groźna choroba grzybowa trawnika, gdy pojawia się licznie. Psuje dekoracyjność trawnika. Gdy patogen pojawia się w niewielkim nasileniu, to trawnik po zimie odznacza się zielono-żółto-brązowym wyglądem, ale potem powraca do normalności. Gorzej, gdy grzyb pojawi się na większą skalę i ma czas na silne uszkodzenie trawnika, wówczas rośliny placowo wypadają. W trawniku pojawiają się zatem place martwej trawy, która po wygrabieniu wychodzi razem z korzeniami. Są to tzw. łysiny, w które często trzeba dosiewać nowe nasiona (najlepiej z tej samej mieszanki co reszta trawnika, aby nie było różnic kolorystycznych). Trzeba także pamiętać, że nawet niewielkie nasilenie choroby to i tak osłabienie dla roślin. Bez pielęgnacji taki trawnik słabiej rośnie, wzrost jest niewyrównany, w tym często pojawiają się przebarwienia. Trzeba też pamiętać, że grzyb może wytwarzać toksyny mogące oddziaływać na roślinę, która słabiej rośnie i gorzej wygląda.
Jak zwalczać pleśń śniegową?
Problem pleśni śniegowej wykracza nieco poza samą zimę, gdyż może też wiązać się z tym, że trawnik został niewłaściwie założony, choćby gleba pod nim jest zbyt zbita, podmokła, słabo napowietrzana, uboga w życie biologiczne, ewentualnie zachwaszczona innymi roślinami jednoliściennymi. Chcąc zatem ograniczać pleśń śniegową trzeba kompleksowo podejść do tego problemu: