Cebula piętrowa zwana cebulą egipską – warto spróbować jej uprawy
22 grudnia, 2024
Pochrzyn chiński – jadalne pnącze w twoim ogrodzie
23 grudnia, 2024Jak uprawiać marchew?
Podstawowe informacje o wymaganiach marchwi co do stanowiska, a także jakie zabiegi pielęgnacyjne są polecane znajdziesz TUTAJ.
Marchew to warzywo bogate w ciekawe odmiany, w tym różnokolorowe
Na rynku krajowym, a zwłaszcza zagranicznym można znaleźć wiele odmian marchwi różniących się od siebie nie tylko wczesnością i kształtem korzenia, ale też smakiem (zawartość cukrów) oraz zwłaszcza kolorem skórki i miąższu. Trzeba pamiętać, że współczesna pomarańczowa marchew to efekt prac hodowlanych, bo prawdziwa marchew nigdy nie była pomarańczowa. Pierwotne marchewki były białe, żółte i fioletowe. To hodowla roślin dostarczyła nam pomarańczowe korzenie, bo taiki kolor najbardziej odpowiadał konsumentom.
Kolor to jest to coś, co działa na nasze zmysły. Jemy oczami, gdyż tak działa nasz mózg. To on za pomocą zmysłu wzroku podpowiada nam czy coś jest smakowite czy nie. W przypadku kolorowych marchewek już sam kolor zachęca do sięgnięcia po nie. Trzeba jednak pamiętać, że najzdrowsze są marchewki spożywane na świeżo. Te ciemne, podczas gotowania mogą tracić kolor, w tym u odmian fioletowych dochodzi do wypłukiwania cennych antocyjanów. Może się więc zdarzyć taka sytuacja, że fioletowa marchew w rosole zabarwi go na brunatny kolor. Trzeba o tym pamiętać, gdy kolorowe marchewki dodaje się do gotowanych bądź pieczonych potraw - mogą zmienić kolor całości potrawy.
Tradycyjna marchewka jest pomarańczowa, a raczej mieszaniną żółci z pomarańczą i czerwienią. Dzięki postępowi hodowlanemu (nie GMO) uzyskano niesamowite odmiany różniące się pod tym kątem. Bardzo ciekawe odmiany marchwi o różnokolorowych korzeniach to:
- Deep Purple F1 (zobacz odmianę) - fioletowa,
- Purple Haze F1 (zobacz odmianę) - fioletowa,
- Purple Dragon F1 (zobacz odmianę) - czerwono-fioletowa,
- Purple Sun F1 (zobacz odmianę) - fioletowo-czerwono-różowa,
- Pusa Asita Black (zobacz odmianę) - ciemno fioletowa,
- Cosmic Purple (zobacz odmianę) - czerwono-fioletowa,
- Red Sun F1 (zobacz odmianę) - czerwono-różowo-pomarańczowa,
- Pusa Rudhira (zobacz odmianę) - czerwonawo-pomarańczowa,
- Lila Lu (zobacz odmianę) - fioletowo-różowo-pomarańczowa,
- Gniff (zobacz odmianę) - jasno fioletowa,
- Paloma (zobacz odmianę) - fioletowa,
- Maruschka (zobacz odmianę) - białawo-żółta,
- Yellowstone (zobacz odmianę) - żółta,
- Jaune Du Doubs (zobacz odmianę) - żółta,
- Uzbek Gold (zobacz odmianę) - żółta,
- Küttinger (zobacz odmianę) - biała
- Lunar White (zobacz odmianę) - biała.
Na rynku można spotkać zarówno nasiona pojedynczych kolorów jak i w mieszaninach. Osobiście zauważyliśmy, że w mieszankach zwykle dominujący jest kolor pomarańczowy. Staramy się zatem poszukiwać takich odmian, które są pakowane poszczególnymi kolorami. Można zatem kupić marchew białą, żółtą, pomarańczową, czerwoną oraz fioletową, w tym tak mocny fiolet, że wpada w czerń.
To nie koniec, gdyż poszczególne kolory mogą mieć jeszcze różne odcienie. Są także już na światowym rynku odmiany marchwi o wielokolorowej skórce, gdzie jeden kolor przechodzi w drugi np. fiolet od góry, przechodzi pośrodku w czerwień i pomarańcz, aby na końcu być niemal żółtym.
Trzeba pamiętać, że kupując odmiany marchwi z rynku światowego (nie każdą da się kupić z uwagi na zaostrzone procedury fitosanitarne w UE) trzeba bacznie sprawdzić, kiedy je siać, gdyż część odmian zaplonuje tylko w warunkach dnia krótkiego, zatem siane na wiosnę od razu wybiją w pędy kwiatowe. Niektóre albo trzeba cieniować albo wysiewać jesienią. Nie zawsze ich uprawa się uda, dla osób, które nie zajmowały się do tej pory choćby uprawa sterowaną.
Dla hobbystów poleca się te odmiany, które są dostępne na lokalnym rynku. Wybór odmian już jest duży, choć dominują mieszanki a nie poszczególne kolory. Zwykle wysiewa się je od kwietnia do czerwca wprost do gruntu na głębokość 1-2 cm. Coraz częściej praktykuje się uprawę na kopcach lub na grządkach podwyższanych na glebie dobrze doprawionej i przepuszczalnej. Należy unikać zbyt gęstego siewu, ponieważ marchew nie lubi przerywania. Poleca się siew drobnych nasion z domieszanym piaskiem żółtym lub wybór nasion otoczkowanych. Na rynku są także nasiona na biodegradowalnej taśmie, gdzie nasiono od nasiona jest już odgórnie oddalone. Zwykle przyjmuje się, że siewka od siewki marchwi powinna być oddalona o 3-5 cm.
Przy uprawie marchwi radzimy zwrócić uwagę na zagrożenia. Należy ograniczać chwasty. Mogą pojawić się szkodniki m.in. nicienie, połyśnica marchwianka, bawełnica topolowo-marchwiana, mszyca głogowo marchwiana, mszyca wierzbowo-baldaszkowa, golanica zielonka, ślimaki, gryzonie i inne. Wśród chorób trzeba uważać m.in. na: mączniaka prawdziwego, rizoktoniozę marchwi, alternariozę naci marchwi, parcha zwykłego oraz różne zgnilizny korzeni.
