
Sadzenie pomidorów na leżąco – sposób na skarlenie wyrośniętych sadzonek
27 maja, 2025
Styl trawnika zależy od decyzji ogrodnika – uszanujmy decyzje innych
30 maja, 2025Pułapka zapachowa do wyłapywania much śmietki kapuścianej

Zobacz muchy zanim złożą jaja
Pułapka pozwala mechanicznie ograniczać samice śmietki
Śmietka kapuściana to muchówka przypominająca hobbystom zwykłą muchę znaną z domów. To jednak bardzo groźny szkodnik roślin kapustowatych, a w ogrodnictwie różnych warzyw należących do tej rodziny. W naszych ogrodach można ją spotkać choćby na kapustach, kalarepach, kalafiorach, brokułach, jarmużu, chrzanie i innych gatunkach. Trzeba też wiedzieć, że szkodnik może żerować na chwastach z rodziny kapustowatych np. na gorczycy, taszniku pospolitym, tobołkach polnych itd. Może to być alternatywne źródło namnażania się owada.
Larwy śmietki uszkadzają system korzeniowy i szyjkę korzeniową roślin, co powoduje osłabienie roślin, a niekiedy nawet ich zniszczenie. Takie uszkodzenia zwykle powoduje pierwsze pokolenie. Drugie i trzecie pokolenie szkodnika obok uszkadzania korzeni mogą też przebywać w nadziemnych częściach roślin uszkadzając nerwy liści bądź główki, czy też róże kalafiora.
O śmietce kapuścianej był osobny materiał, do którego lektury serdecznie zachęcamy, gdzie podajemy także sposoby ograniczania jej liczebności w ogrodnictwie hobbystycznym – TUTAJ.
Użyj koloru i odpowiedniego zapachu aby wyłapać muchy śmietki
Dostajemy sporo zapytań jak wykryć śmietkę w ogrodzie zanim jej larwy wyrządzą szkody? Tu w grę wchodzi wyłącznie monitoring z wykorzystaniem pułapek chwytnych. Standardem w ogrodnictwie są żółte pułapki, głównie w postaci tablic pokrytych trudno zasychającym klejem, do których przylepiają się muchy śmietek, ale szkodniki. O tych pułapkach i zasadach ich stosowania był osobny materiał dostępny TUTAJ. Kolor pułapki ma znaczenie, gdyż owady widzą kolory, a większość reaguje pozytywnie na kolor żółty, o czym piszemy TUTAJ.
W monitorowaniu nalotu much śmietki kapuścianej dobrze sprawdzają się te pułapki, które obok koloru mają dodatkowy czynnik zwabiający szkodnika – jest nim zapach. W pułapkach zapachowych na śmietkę kapuścianą wykorzystuje się syntetyczny związek jakim jest izotiocyjanian allilu. Trzeba ostrożnie postępować z tym wabikiem, gdyż jest to substancja chemiczna, ale co ciekawe ten sam związek odpowiada za ostry smak chrzanu, wasabi czy musztardy. Związek ten wykorzystano również do produkcji środków ochrony roślin.
Jak zainstalować pułapkę aby poprawnie działała?
Pułapka sprzedawana do łapania much śmietki kapuścianej składa się z palika, który wbioja się w ziemię obok roślin kapustowatych, a także żółtej rury z plastiku, dwóch przeźroczystych zaślepek (jedna w kształcie kubełka na wodę, a druga z koszyczkiem do mocowania fiolki z zapachem), a także dwóch kwadratowych elementów, któr służą do przytwierdzenia pułapki do palika. Osobnym elementem jest fiolka z zapachem na muchy śmietki.
Instalując pułapkę trzeba zwrócić uwagę aby otworki widoczne na rurze znajdowały się na dole pułapki podobnie jak przeźroczysta zaślepka przypominająca kubełek. Dlaczego tak? Otóż przez te otworki wplatują do środka muchy śmietki kapuścianej, a do tego kubełka wlewa się wodę, w której one się topią i można je policzyć. Górna zaślepka ma zaś koszczyek w który po odkręceniu nakrętki wkręca się gwint z buteleczki z zapachem wabiącym szkodnika.
Zapach uwalniany z pułapki (czyli ten izotiocyjanian allilu) zwabia samice przygotowane do składania jaj. Przyciąga je też kolor żółty obudowy pułapki. Muchy wlatują przez małe otworki do środka pułapki i tam wpadają do wody, w której się topią. Pułapka zatem pozwala nie tylko ustalić, kiedy pojawiają się samice, kiedy intensywnie latają, ale poniekąd działa jak mechaniczne zwalczanie szkodnika. To o tyle ważne w ogrodnictwie hobbystycznym, że bardzo trudno jest zwalczać larwy jak są już w glebie na korzeniach. Pułapka zatem ogranicza liczbę samic, co obniża liczbę jaj i potem larw w glebie. W ogrodnictwie hobbystycznym to jest już bardzo ważne działanie. Pułapka nie wyeliminuje wszystkich śmietek, ale ich mniejsza liczba to już jest ważny krok, zwłaszcza gdy nie jest łatwo je zwalczać jak już opanują rośliny.
Pułapki z wabikiem zapachowym ustawia się zwykle w dwóch terminach. Pierwszy związany jest z ochroną rozsady wczesnych odmian kapustowatych i przypada od kwietnia do połowy maja. Drugi termin związany jest z ochroną średniopóźnych i późnych odmian i tu niestety, pułapki muszą dłużej przebywać na grządkach – od lipca aż do września, czyli niekiedy ponad 8 tygodni.
O ile obudowa pułapki jest trwała i jak się o nią zadba to przetrwa kilka lat, tak kluczem do sukcesu jest wabik zapachowy, a ten ulatnia się z buteleczki w ciągu 4-10 dni. Im wyższa temperatura, tym większe parowanie związku, więc szybciej trzeba wabik wymieniać na nowy.
Jeżeli w ogrodzie są tylko warzywa kapustowate wczesne, to do monitoringu wystarcza 6-8 buteleczek z wabikiem, ale odmiany późniejsze wymagają ich więcej, czasem powyżej 10.
Na małych grządkach kapustowatych w ogrodnictwie hobbystycznym wystarcza zwykle 1 pułapka. Czasami daje się celowo 2, aby więcej samic wyłapać.
Pułapka jak jest regularnie zaopatrywana w świeży wabik zapachowy powinna ładnie odławiać muchy. Ile ich będzie? To zależy od stanowiska, pogody, ale i okolicy. Jeżeli w pobliżu naszego ogrodu są duże pola rzepaku, a także warzyw kapustowatych to szkodnika może być dużo. Jeżeli są to miejsca tylko z amatorską uprawą warzyw zwykle jest ich mniej. Trzeba mieć jednak świadomość, że są sytuacje, że wskutek pogody np. suszy może nastąpić zaburzenie w rozwoju szkodnika, czyli np. muchy nie wylecą z poczwarek w glebie wtedy, kiedy zwykle biologia na to wskazuje. To nie oznacza zatem, że pułapka nie odłowiła samic, ale to, że albo szkodnika nie ma w ogrodzie, albo jego rozwój został opóźniony bądź przyśpieszony wskutek pogody.
















































