Miechunka peruwiańska czyli rodzynek brazylijski – uprawa w ogrodzie
Uprawa ciecierzycy w ogrodzie i na balkonie
17 stycznia, 2022
Kurkuma – jak ją uprawiać w domu?
5 lutego, 2022Rodzynek brazylijski to nie owoc winorośli
W marketach można niekiedy spotkać świeże bądź suszone owoce miechunki peruwiańskiej (Physalis peruviana), które określane są mianem rodzynka brazylijskiego. Niekiedy ceny za 200 gram takiej przekąski to ponad 10 zł, a można przecież z powodzeniem tą roślinę uprawiać w Polsce. Zalicza się ją do warzyw, u których jadalnym elementem jest jagoda.
Owoce miechunki zawierają błonnik, polifenole, witaminę C, K oraz witaminy z grupy B. Ponadto sole mineralne (m.in. wapń, żelazo, fosfor), flawonoidy, kwasy organiczne. Są niskokaloryczne, dlatego poleca się je osobom na diecie odchudzającej. Pozytywnie wpływają na procesy trawienne, regulują poziom cholesteroli cukru we krwi.
Miechunka peruwiańska to jadalna kuzynka choćby tak powszechnie znanej i także jadalnej miechunki pomidorowej (Physalis philadelphica) zwanej też tomatillo, zielonym pomidorem, miechunką lepką czy też miechunką skórzastą - ten gatunek opisaliśmy TUTAJ. Obie miechunki są wykorzystywane jako surowiec spożywczy.
Obok miechunek jadalnych uprawia się także gatunki ozdobne i tu przykładem jest choćby miechunka rozdęta (Physalis alkekengi), czy też nikandra miechunkowa (Nicandra physalodes).
Tutaj nasza uwaga – w internecie można spotkać złe opisy miechunek lub złe fotografie do tekstów. Niekiedy piszący o miechunce peruwiańskiej zaopatrują tekst zdjęciem miechunki rozdętej. Inna sytuacja – pisząc o ozdobnej miechunce rozdętej pokazuje się jadalne, żółte owoce miechunki pomidorowej bądź peruwiańskiej. To są niestety skutki kupowania zdjęć z portali stockowych, bez zweryfikowania co na nich jest.
DIONP uprawia u siebie tak miechunkę peruwiańską, jak i pomidorową pod cele jadalne, jak również miechunkę rozdętą na cele dekoracyjne, czy też podobną do nich nikandrę miechunkowatą, która także jest rośliną ozdobną, niejadalną. Wszystkie te rośliny łączy to, że należą do rodziny psiankowate (Solanaceae) czyli są spokrewnione choćby z pomidorem, papryką, ziemniakiem, pepino gold, bakłażanem (oberżyną), tytoniem czy choćby jagodami goi.
Miechunkę peruwiańską wysiewamy corocznie, gdyż choć jest to bylina, to nie jest w stanie przetrwać w Polsce zimy. Jest to zatem roślina jednoroczna w kraju. Uprawia się ja z nasion, które są dostępne w handlu. Zdajemy sobie sprawę, że nie każdy lubi smak świeżych owoców miechunki – przypomina on często połączenie ananasa z pomidorem, inni wyczuwają rabarbar, agrest, czy też kiwi. O ile świeży owoc nie każdemu smakuje, to po wysuszeniu powstaje wielka rodzynka, która ma w sobie większa słodycz, co też sprawia, że dla części osób w tej postaci jest najsmaczniejsza. Stąd zresztą nazwa – rodzynek.
Wygląd rośliny
Miechunka peruwiańska zaliczana jest do roślin wysokich. Może mieć do 100 cm wysokości, zatem powinna być siana/sadzona w strefie warzyw wyższych. Roślina przyjmuje też krzaczasty wygląd, zatem powinna mieć miejsce po bokach. Liście są sercokształtne, zielone, pokryte meszkiem. Żyłki blaszek przybierają fioletowy odcień. Łodygi są zielone z delikatnymi paskami fioletu. Kwiaty są żółte z brązowo-fioletowymi przebarwieniami. Po zapyleniu kwiatu zaczyna się rozwijać owoc, którym jest jagoda. Jest ona ukryta (podobnie jak u znanych miechunek) w zrośniętych działkach kielicha, które tworzą skórzasty mieszek. Jest on zielony, a z czasem pojawiają się na nim również fioletowe nacieki, podobnie jak na łodydze. Mieszek nie ulega przebarwieniu na czerwony kolor, lecz z zielonego staje się coraz jaśniejszy, aż do jasnobrązowego co oznacza dojrzenie. Wewnątrz znajduje się jagoda, która jest jasnozielona a po dojrzeniu staje się żółta lub pomarańczowa. Jagoda ma 1,5-2 cm średnicy. U jednych odmian dojrzałe owoce zbiera się wprost z roślin, a u innych oznaką zbioru jest opadnięcie mieszków na glebę. Jagoda po dojrzeniu jest jadalna na świeżo. Wewnątrz niej znajdują się niewielkie nasionka.
Uprawa w ogrodzie
Miechunkę peruwiańską zwykle uprawia się w gruncie, ale niekiedy jest uprawiana na większych balkonach i tarasach w pojemnikach. Dla potrzeb zwiększenia plonu poleca się jej uprawę z rozsady, co wydłuża wegetację o 2-3 tygodnie w zależności od terminu siewu. Przy siewie wprost do gruntu w maju plony będą niższe z powodu krótszego okresu rozwoju bądź owoce nie zdążą dojrzeć. Roślinę zniszczą pierwsze przymrozki. Lepiej zatem stworzyć własną rozsadę i DIONP taką robi.
Nasiona wysiewamy do uniwersalnej gleby na głębokość 0,5 cm. Jak są warunki to siew można wykonać już w połowie marca bądź w gorszych warunkach na początku kwietnia. Pierwsze wschody następują po 10-20 dniach. W fazie 2-3 liści miechunkę można przepikować do większych doniczek. Przetrzymujemy w ciepłym i widnym oknie, tak żeby rośliny zbyt nie wyciągały się do słońca.
W docelowe miejsce uprawy rośliny wsadzamy po ryzyku przymrozków, czyli zwykle w drugiej połowie maja. Miechunkę peruwiańską uprawiamy w przepuszczalnej, żyznej ziemi o odczynie pH 5,5-7,3 (od lekko kwaśnego, po lekko zasadowy). Doskonale rośnie w glebie kompostowej. Można ją nawozić uniwersalnymi nawozami, choć jak gleba jest żyzna, to zwykle jest to zbędne.
Rośliny wymagają słonecznych stanowisk, osłoniętych od silnych wiatrów. Jeżeli rośliny będą wysokie, to czasami warto wbić palik i je podwiązać. Rośliny wymagają regularnego podlewania, szczególnie w okresie zawiązywania owoców oraz w trakcie upałów, gdy ziemia szybko przesycha. Miechunka peruwiańska źle reaguje na przesuszenie, może nawet zrzucić liście.
