Głąbigroszek szkarłatny – uprawa i wykorzystanie

Głąbigroszek to roślina ozdobno-użytkowa

Głąbigroszek szkarłatny (Lotus tetragonolobus L.) to ciekawa jednoroczna roślina z rodziny bobowatych (motylkowatych) pochodząca z krajów śródziemnomorskich, jest uprawiana powszechnie na Cyprze, w Turcji, na Kaukazie oraz w Afryce Północnej i Azji. W Polsce jest nadal nowością, choć coraz łatwiej go spotkać w uprawie hobbystycznej. Spełnia rolę rośliny ozdobno-użytkowej.

Wygląd i uprawa

Cechą charakterystyczną głąbigroszku są niewielkie czerwone (szkarłatne) dekoracyjne kwiaty, pojawiające się początkiem lata na końcówkach pędów, a także jadalne strąki o nietypowym czworobocznym kształcie - pofalowane boki przypominają skrzydełka. Wydłużone pędy dorastają do 30-40 cm długości, przy czym u młodych roślin są one wzniesione, następnie w miarę starzenia się rośliny, częściowo pokładają się. Dodatkowo liście i łodygi pokrywa drobny biały meszek.

Z uwagi na wygląd strąków, głąbigroszek bywa nazywany fasolą skrzydlatą (fasolą goa), co jest mylące, ponieważ fasola skrzydlata to roślina pnąca, kwitnąca na niebiesko, wytwarzająca dużo większe strąki w porównaniu do głąbigroszku.

Roślina nie jest wymagająca pod kątem uprawy, nie potrzebuje również specjalnego stanowiska, czy też nawożenia, gdyż jest w stanie sama zapewnić sobie niezbędne ilości azotu, z uwagi na symbiozę z bakteriami brodawkowymi bytującymi na korzeniach. Dzięki tej współpracy głąbigroszek wzbogaca w azot stanowisko, na którym rośnie. Warto o tym pamiętać i wziąć ten aspekt od uwagę przy planowaniu uprawy konkretnych roślin w danym miejscu w kolejnym sezonie wegetacyjnym. Głąbigroszek może byc cenną rośliną w płodozmianie na grządkach. 

Głąbigroszek najlepiej rośnie w miejscu słonecznym lub lekko zacienionym, ciepłym, w glebie średnio zasobnej, przepuszczalnej, czyli w zasadzie na większości gleb ogrodowych. Dobrze sobie radzi w pH gleby 6-7. Jedynie w okresach suszy roślina może wymagać podlewania. Z uwagi na niewielkie wymagania stanowiskowe i niezbyt duże rozmiary pojedynczych roślin, można go z powodzeniem uprawiać w pojemnikach na balkonach i tarasach, przy czym warto pamiętać o doborze miejsca zacisznego, osłoniętego, aby wiatr i deszcz nie łamały wydłużonych pędów.

Nasiona wysiewa się wprost do gruntu końcem kwietnia/początkiem maja, a nawet do końca maja, gniazdowo po 3-4 sztuki na głębokość 2-3 cm w rozstawie 25-30 cm, rośliny bowiem rozrastają się na boki i potrzebują wokół siebie miejsca. Po kilkunastu dniach od posiania, najczęściej po około dwóch tygodniach, można spodziewać się pierwszych wschodów. Głąbigroszek kwitnie i wytwarza strąki przez cały okres wegetacji, dzięki czemu na bieżąco można korzystać z tego warzywa.

Roślina bywa atakowana przez mszyce, wciornastki, przędziorki, a także ślimaki. Mogą także pojawić się inne zagrożenia.

Wykorzystanie

Pod kątem kulinarnym wykorzystuje się młode strąki, najlepiej 2-3 centymetrowe (im starsze, tym twardsze i bardziej łykowate), które w smaku są łagodne, chrupkie, przypominają nieco fasolkę szparagową czy też szparagi. Strąki można zjadać na surowo lub poddawać obróbce termicznej (blanszowanie, krótkie gotowanie, duszenie, zapiekanie z innymi warzywami) i przyrządzać podobnie jak fasolkę szparagową. Jadalne są także kwiaty i liście, które mogą stanowić ciekawy dodatek do sałatek.

Podobnie jak inne rośliny bobowate (groch, soja, fasola, soczewica) głąbigroszek zawiera wiele cennych dla zdrowia substancji odżywczych, m.in. witaminy z grupy B, witaminy A, C, E, składniki mineralne (m.in. wapń, fosfor, potas) oraz błonnik, dlatego warto włączyć go do swojej diety, aby ją urozmaicić i wzbogacić.

Głąbigroszek to roślina wszechstronnie wykorzystywana, zarówno do celów kulinarnych, jak również jako dekoracja w ogrodach. Ze względu na bardzo atrakcyjne kwiaty i ciekawy pokrój głąbigroszek jest uprawiany w charakterze rośliny ozdobnej na rabatach i skalniakach, natomiast ze względu na smaczne strąki – jako roślina warzywna.

Autorzy: Paweł i Beata Bereś

Opracowano na podstawie własnego doświadczenia i literatury. Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). DIONP wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.dionp.pl