Jarzębina fioletowa – odmiana Burka, owoce bez goryczki

Jarzębina bez goryczki w owocach

Jarząb pospolity(Sorbus aucuparia L.), czyli jarzębina to roślina, którą nasi przodkowie wykorzystywali od lat w kuchni, ale i w medycynie przy nieżytach jelit, przewlekłych biegunkach, różnych schorzeniach wątroby i pęcherzyka żółciowego. Wyciągi z owoców stosuje się jako środek na kaszel i chrypkę. To roślina dziko występująca, ale także często celowo sadzona w parkach czy ogrodach. Obecnie cieszy się coraz większą popularnością, gdyż jej owoce nadają się na nalewkę, soki, syropy, dżemy, marmolady, itd. Przepisów na jej wykorzystanie w internecie jest mnóstwo. Zawiera witaminy C, E, P, K, PP, A oraz dwa razy więcej karotenu niż marchew. Każdy kto korzystał z dzikiej jarzębiny jednak wie, że ma goryczkę, stąd też, żeby się jej pozbyć trzeba po pierwsze zbierać mocno dojrzałe owoce, najlepiej po pierwszych przymrozkach albo też zebrać je w pełni dojrzałe i samemu przemrozić w zamrażarce.

Jest także i inne rozwiązanie – posadzić w ogrodzie jarzębinę fioletową Burkę, która została wyhodowana przez Iwna Miczurina. Powstał ona w latach 1918-1925 z krzyżówki Sorbaronia alpina x Sorbus aucuparia. Jest ona zatem krzyżówką jarząbu pospolitego z aronią, stąd też uzyskuje się owoce większe od dzikiej jarzębiny, o bardzo ładnym fioletowym kolorze, które są słodsze i zarazem nie mają goryczki, zatem nie trzeba ich przemrażać, aby poprawić smak. Ponadto jarzębina Burka nadal utrzymuje w sobie cechy odżywcze znane z jarząbu pospolitego, a więc jest bogata w witaminy C, E, P, K, PP oraz A. Ponadto nadal ma działanie prozdrowotne. Jest dokładnie tak samo wykorzystywana w kuchni.

Jarzębina Burka (Sorbus (x) Burka, Sorbaronia fallax 'Burka') jest powszechnie dostępna w szkółkach roślin w postaci drzewek szczepionych. Rośnie średnio silnie, dlatego też przez kilka lat nawet w małym ogrodzie doskonale sobie będzie radziła. Z upływem czasu dorasta jednak do 4-5 m wysokości. Odmiana ta ma małe wymagania glebowe i rośnie niemal w każdych warunkach. W ogrodzie DIONP doskonale radzi sobie w glebie piaszczysto-gliniastej często przesuszającej się. Potwierdzić możemy jej wysoką odporność na suszę jak drzewko po kilku latach się dobrze zakorzeni. Młode rośliny do 2-3 lat po wsadzeniu w grunt warto jednak podlewać, jak przyjdą ekstremalne susze.

Jarzębina Burka to także roślina dekoracyjna – jej liście od wiosny do lata są zielone, jesienią zabarwiają się na kolor żółty lub pomarańczowo-czerwony. Kwiaty są białe zebrane w kwiatostany. Owoce początkowo są zielone, przez co zlewają się z całą rośliną, ale od lata przebarwiają się stopniowo na kolor fioletowy. Jesienią stają się ciemnofioletowe. Najsmaczniejsze są w pełni dojrzałe. Można je także zbierać po przymrozkach, ale trzeba pamiętać, że ptaki także ją lubią. Jarzębina Burka dojrzewa od lata do jesieni (od połowy sierpnia do października).

Jarzębinę polecamy sadzić na stanowiskach słonecznych lub w półcieniu, bo wówczas ładnie rośnie i dobrze owocuje. Jest to roślina mrozoodporna.

Młode sadzonki najlepiej sadzić wiosną lub jesienią. Jak jesienią to najlepiej wrzesień-październik, aby zdążyły się zakorzenić przed zimą. Gleba może być od pH lekko kwaśnego do lekko zasadowego, a więc jarzębina ma dużą tolerancję na glebę. Na stanowiskach gliniastych, z tendencją do zaskorupiania się warto przy sadzeniu sadzonki wokół korzeni podmienić glebę na luźniejszą. Potem już roślina sama sobie poradzi.

Jarzębina burka praktycznie nie wymaga pielęgnacji. Oczywiście wiosenne lub letnie nawożenie bardzo ją wspomoże pod kątem plonowania. Przy ekstremalnych suszach warto młodsze rośliny podlewać. Małe sadzonki dobrze jest też podwiązać do palików, a także otoczyć siatką, jeżeli w pobliżu są zające lub sarny.

Jarzębina nie wymaga intensywnego cięcia. W mniejszych ogrodach można jednak przycinać zbyt wybujałe pędy, aby utrzymać pokrój rośliny. Po okresie kwitnienia można usunąć chore i suche gałęzie.

Jarzębina zwykle nie wymaga ochrony przed chorobami i szkodnikami, chociaż takowe mogą się pojawiać lokalnie.