Jak chronić własne zdrowie podczas oprysku?
Jak ekologicznie zwalczyć ćmę bukszpanową?
15 sierpnia, 2020
Ogrodnik to strateg i wojownik
13 września, 2020Dbaj o swoje zdrowie
Dziś chciałabym omówić kwestie dotyczące ochrony operatora podczas stosowania środków ochrony roślin (śor). Czyli prosto mówiąc – ochrony zdrowia osoby, która wykonuje oprysk. Informacje, które tutaj przekażę nie są skierowane jedynie do profesjonalistów. Każdy użytkownik śor powinien wiedzieć, jak postępować i jaką odzież zastosować podczas pracy z tymi preparatami.
Zanim zaczniesz oprysk – przeczytaj instrukcję
Przed przystąpieniem do zabiegu ochrony roślin konieczne jest zapoznanie się z pełną treścią etykiety, czyli instrukcji dołączonej do opakowania. W etykiecie znajdują się informacje niezbędne do tego, aby zabieg ochrony roślin odbył się w sposób bezpieczny dla wykonującego oprysk, dla środowiska i dla osób postronnych.
W etykiecie zamieszczone są między innymi informacje dotyczące:
Przygotowania do oprysku
Aby zabieg ochrony roślin był bezpieczny dla nas i dla otoczenia, należy wykonywać go sprawnym technicznie opryskiwaczem. Wszelkie nieszczelności i uszkodzenia są niedopuszczalne, ponieważ powodują wysokie ryzyko zatrucia i skażenia środowiska. Również warunki pogodowe, które panują w trakcie wykonywania oprysku mogą wpływać negatywnie na nasze bezpieczeństwo. Chodzi tutaj przede wszystkim o zbyt silny wiatr, który powoduje znoszenie oraz o zbyt wysoką temperaturę.
Absolutnie w trakcie wykonywania zabiegu nie można ani jeść ani pić. Należy też powstrzymać się od palenia papierosów. W dniu wykonaniu oprysku a także dzień przed i dzień po, nie można też spożywać alkoholu. Nie zastosowanie się do tych zaleceń może powodować nasilenie objawów przy ewentualnym zatruciu (na ten temat piszę na końcu artykułu).
Tak jak wspominałam, w instrukcji dołączonej do opakowania znajdziemy też informacje na temat okresu prewencji i karencji. Tych okresów również należy bezwzględnie przestrzegać – nie jest to widzimisię producenta, ale informacja, która została opracowana na podstawie badań laboratoryjnych i polowych.
Odzież, która rzeczywiście chroni
Przejdźmy teraz do omówienia stroju ochronnego. Podstawowym kompletem, który służy ochronie naszego zdrowia podczas wykonywania oprysku jest: kombinezon, maska, rękawice, ochrona oczu postaci gogli lub ekranu oraz obuwie.
Elementy odzieży ochronnej są dosyć łatwo dostępne. Można je kupić w stacjonarnych lub internetowych sklepach z odzieżą ochronną (artykułami BHP). Niekiedy można je też kupić w marketach budowlanych lub na działach „dom i ogród” w dużych sklepach. Niezależnie od tego gdzie kupujemy takie produkty, koniecznie pamiętajmy przede wszystkim o 3 rzeczach:
Ochrona dłoni jest niezwykle ważna
Podczas pracy ze środkami ochrony roślin najbardziej narażone są nasze dłonie, więc je powinniśmy w szczególności zabezpieczyć. Najbardziej odpowiednie będą do tego nitrylowe, wielorazowe rękawice flokowane z długimi mankietami. Na rękawicach powinny znajdować się piktogramy wskazujące na ochronę przeciwchemiczną oraz na ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi.
Aby rękawice rzeczywiście dobrze nas chroniły, warto poświęcić chwilę na nauczenie się, jak je prawidłowo zakładać i zdejmować. Przed założeniem rękawic trzeba dokładnie umyć i osuszyć ręce oraz sprawdzić czy same rękawice nie mają uszkodzeń. Bardzo ważne jest też, aby rękaw kombinezonu znajdował się na mankiecie. Czyli mankiet rękawic wkładamy pod rękaw kombinezonu. Przed zdjęciem rękawic trzeba je umyć pod bieżącą wodą. Być może jest to oczywiste, ale warto zwrócić uwagę na to, aby gołą dłonią nie dotykać zewnętrznej części rękawic. Dobrze jest też pamiętać o tym, aby podczas zdejmowania rękawic nie wywijać ich na lewą stronę. To nie tylko może doprowadzić do tego, że nie będziemy mogli ponownie użyć rękawic, ale też może spowodować skażenie ich wnętrza.
Ochrona dróg oddechowych
Jeżeli nie dysponujemy szczelną, certyfikowaną kabiną ciągnika lub opryskiwacza, ochrona dróg oddechowych jest niezbędna. Na rynku mamy do wyboru maski jednorazowe oraz wielorazowe o różnym kształcie. Jeśli stosujemy maski przeciwpyłowe powinny mieć one filtry P2 lub P3. Jeśli stosujemy maski filtrujące pochłaniające, powinny być one oznaczone co najmniej symbolem P2A2.
Trzeba też zwrócić uwagę na to, aby maska była dobrze dopasowana do naszej twarzy, ponieważ tylko wtedy będzie ona stanowiła prawidłowe zabezpieczenie przed wszelkiego rodzaju pyłami i aerozolami, które mogą powstać w trakcie wykonywania oprysków.
Kombinezon ochronny – nie malarski!
Kolejnym elementem ubioru, który powinniśmy stosować podczas wykonywania zabiegów ochrony roślin jest kombinezon ochronny – wielokrotnego użytku albo jednorazowy. Minimalne parametry dla kombinezonów, które mają stanowić prawidłowe zabezpieczenie podczas pracy ze środkami ochrony roślin to kategoria III, typ 4, 5 lub 6. Wystarczającym, nakryciem głowy jest kaptur kombinezonu lub zwykła czapka z daszkiem.
Ochrona oczu
W zależności od potrzeb i sytuacji, a będzie to umieszczone w instrukcji, powinniśmy chronić twarz i oczy. Gogle szczególnie nam się przydadzą, gdy pracujemy z preparatami pylącymi i tworzącymi opary, a także w sytuacji gdzie nie dysponujemy szczelną kabiną opryskiwacza. Okulary w takiej sytuacji się nie sprawdzą, bo nie są szczelne.>p>
Podobnie jak maska, również gogle powinny być dobrze dopasowane do twarzy. Ważne, aby maska i gogle były tak dobrane, aby nie przeszkadzały sobie nawzajem i szczelnie przylegały do twarzy. Jeśli nie przylegają do twarzy, nie spełniają swojej ochronnej roli. Podczas zakupów gogli warto wybierać te, które mają wysokiej jakości szkła i nie zaburzają nam widzenia.
Ekran ochronny stanowi zabezpieczenie dla całej twarzy. Szczególnie w przypadku profesjonalnych użytkowników doskonale sprawdzi się podczas mycia zewnętrznej powierzchni opryskiwacza oraz na etapie przygotowywania cieczy roboczej w zbiorniku opryskiwacza.
Buty też są ważne
Niedocenianym elementem stroju ochronnego jest odpowiednie obuwie. A warto pamiętać, że nie tylko plony potrzebują ochrony – stopy też. Dlatego obuwie, którego używamy podczas oprysków powinno być wykonane z nienasiąkliwego materiału – gumy, winylu lub neoprenu. Podobnie jak w przypadku rękawic, nogawkę kombinezonu wykładamy na cholewkę buta. Dzięki temu, jeśli oblejemy się preparatem, nie dostanie się on do butów.
Jeśli dysponujemy szczelną kabiną
Jeżeli w ciągniku lub opryskiwaczu mamy szczelną, certyfikowaną kabinę, przed wejściem do niej zdejmujemy rękawice, gogle i maskę. W kabinie ciągnika oprócz gaśnicy i apteczki pierwszej pomocy warto mieć:
Dbajmy o odzież ochronną
Aby odzież ochronna rzeczywiście nam służyła i spełniała funkcję ochrony zdrowia, powinniśmy o nią dbać i regularnie wymieniać na nową. Uszkodzoną odzież powinniśmy natychmiast wymienić na nową, a jednorazowe rękawice czy kombinezon powinniśmy używać tylko jeden raz.
Rękawice wielokrotnego użytku powinniśmy umyć po każdym użyciu oraz okresowo wymieniać się na nowe. Jeżeli mamy maseczkę wielokrotnego użytku wnętrze maseczki wycieramy mokrą ściereczką nasączoną w niewielkiej ilości płynem do mycia naczyń. Rękawice wielorazowe powinniśmy umyć przed każdym zdjęciem, natomiast gogle i buty powinniśmy umyć po skończonym dniu pracy. Jeżeli stosujemy kombinezon wielokrotnego użytku, powinniśmy stosować się do zaleceń producenta odnośnie do jego prania i prasowania.
Wypadki i przypadkowy kontakt z preparatem
Na koniec chciałbym omówić sytuację, kiedy dochodzi do przypadkowego kontaktu środka ochrony roślin ze skórą. Jeśli oblaliśmy się preparatem, poplamioną odzież powinniśmy jak najszybciej zdjąć i założyć nową, zmywając uprzednio preparat ze skóry. Jeżeli dojdzie do dostania się preparatu do oka, powinniśmy oko przemywać czystą wodą co najmniej przez 10 minut. Jeżeli będziemy odczuwać potem jakiś dyskomfort, powinniśmy zwrócić się do lekarza.
Jeżeli dojdzie do połknięcia preparatu powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. W tej sytuacji nie wywołujemy wymiotów, nie spożywamy żadnych posiłków nic nie pijemy i nie palimy papierosów.
Generalnie do lekarza powinniśmy zgłosić się zawsze, kiedy poczujemy się źle. Czasami może to wystąpić dopiero po jakimś czasie, a nie bezpośrednio po zabiegu ochrony roślin. Warto zwrócić na to uwagę i obserwować swój organizm. Udając się do lekarza koniecznie trzeba zabrać ze sobą opakowanie preparatu lub zdjęcie etykiety, aby lekarz mógł się z nią zapoznać.
Nie tylko plony potrzebują ochrony
Zagadnieniem ochrony operatora Polskie Stowarzyszenie Ochrony Roślin zajmuje się od 2008 roku, prowadząc Inicjatywę bezpiecznego i zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin pod hasłem „Nie tylko plony potrzebują ochronny”. Partnerem Inicjatywy jest DIONP, a honorowy patronat nad Inicjatywą objął Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiały edukacyjne opracowane w ramach inicjatywy uzyskały pozytywną opinię PIORiN i KRUS. Są one dostępne bezpłatnie na stronie www.bezpiecznie.org.
