Mumie owocowe na roślinach – w nich zimują patogeny

Mumie czyli wyschnięte "zwłoki" owoców?

Późna jesień, ale także i zima to czas kiedy na drzewach owocowych nie ma już plonu, a liście opadły na glebę. Wśród konarów można jednak czasami dostrzec żółtawo-brązowawe lub czarne twory przypominające narośla. Tymi tworami są mumie, a dokładnie – mumie owocowe. Ich nazwa jest niecodzienna, niemniej jest inspirowana mumiami egipskimi, a więc zasuszonymi i zakonserwowanymi ciałami. W odróżnieniu jednak od tych egipskich powstały samoczynnie, bez skomplikowanych procesów balsamizacji i są oczywiście niczym innych jak zaschniętymi owocami. W ich komórkach i tkankach występowała woda i opływały je substancje odżywcze pompowane przez wiązki przewodzące. Tak było kiedyś, a dziś pozostała tylko martwa, pomarszczona powłoka – skórka, zaschnięty miąższ i pestka/pestki. Ot zaschnięty na drzewie owoc, który nie opadł.

Powstaje jednak pytanie – po co pisać o zaschniętych na drzewach owocach (przez niektórych określanych – rodzynkami), nawet jeśli zwie się je w sposób niecodzienny?

Mumia nie jest bez winy - ukrywa groźne patogeny

Otóż, mumia owocowa to zasadniczo problem dla ogrodnika. Kto takowe twory widział, ten wie, że na drzewach mogą przetrwać zimę, wiosnę i lato kolejnego sezonu wegetacyjnego, a niekiedy utrzymują się nawet do 1,5 roku zanim opadną na glebę. Nie są one żadną ozdobą, a wręcz przeciwnie – zagrożeniem.

Mumie owocowe to w zdecydowanej większości przypadków objaw choroby jaka wystąpiła na roślinach w sezonie wegetacyjnym. Doprowadziła ona do zamarcia owocu na drzewie i jego pozostaniu na nim. Tak się dzieje choćby na morelach, brzoskwiniach, śliwach, jabłoniach, czereśniach, mirabelkach, gruszach. Przyczyną może być szereg chorób choćby: brunatna zgnilizna drzew pestkowych (tzw. monilioza), brunatna zgnilizna drzew ziarnkowych, a rzadziej parch jabłoni, parch gruszy, czy też parch brzoskwini.

Wymienione choroby to choroby grzybowe. Obniżają nam plon w okresie rozwoju owoców oraz pogarszają ich jakość, w tym wygląd. Z tego także powodu często musimy je zwalczać chemicznie. Gdy pojawią się w większym nasileniu często pozostają po nich zamarłe owoce czyli mumie. Stopniowo tracą wodę, kurczą się i zasychają na drzewie/krzaku. Początkowo mają swoją naturalną barwę ale z czasem czarnieją. Stają się wówczas bombą fitosanitarną, gdyż zawierają w sobie zimujące zarodniki grzybów chorobotwórczych, które wiosną wznowią swoją aktywność i z mumii zaczną się rozprzestrzeniać na nowo wytworzone liście, pędy i owoce. Ponownie zatem będziemy mieć problem z chorobami. Mikroskopijnej wielkości zarodniki z reguły roznosi wiatr i woda, stąd mogą z jednej tylko mumii opanować inne rośliny w sąsiedztwie jeżeli te są podatne na daną chorobę. Musimy także wiedzieć, że nawet jeżeli opryskujemy drzewa przed chorobami, ale są na nich mumie to będą one mimo ochrony roślin dalej nam porażać rośliny.

Im więcej mumi na roślinach, tym większe ryzko chorób roślin i potrzeba zabiegów ochronnych

Co zatem robić? Nie róbmy z naszych sadów grobowców. Walczmy z mumiami. Strącajmy je z drzew i niszczmy (wywoźmy, głęboko zakopujmy, palmy). Dzięki temu ograniczamy ilość zarodników grzybów porażającą nasze rośliny. Jest to w pełni ekologiczny sposób ograniczania chorób drzew owocowych, często określany jako „profilaktyka”. Każdy wie, że czasem lepiej zapobiegać niż leczyć i dokładnie po to zaleca się walkę z mumiami.

Pamiętajmy także o ważnej wskazówce – jeżeli na naszych drzewach są mumie, to znaczy, że pojawiły się choroby. Czasami możemy ich nie dostrzegać zajęci innymi sprawami, ale z biegiem lat mogą przybierać na sile. Mumie zatem są sygnałem, wskazującym nam na konieczność dokładnego obserwowania roślin w nowym sezonie wegetacyjnym. Dzięki temu szybko dostaniemy informację czy grozi nam dana choroba i czy trzeba będzie ją zwalczać.

Niektóre osoby negują usuwanie mumii z roślin. Nie zawsze jest to łatwe. Nie zawsze się da, ale skoro jest prawdą, że przez ich obecność rozwijają się na roślinach choroby w kolejnych latach i tracimy plony, w tym musimy często sięgać po chemię w ogrodzie to lepiej chyba się natrudzić i je zniszczyć niż liczyć na szczęście, że patogeny nas oszczędzą?