Ogórek meksykański (cucamelon) – uprawa i pielęgnacja
23 grudnia, 2024
Kanianka czyli diabelskie włosy – ciekawa roślina pasożytnicza
23 grudnia, 2024Rdza żółta coraz większym zagrożeniem dla trawników
W ostatnich kilku latach do DIONP dociera coraz więcej zapytań co się dzieje z trawnikami, że zaczynają żółknąć. To żółknięcie nie polega jednak tylko na żółknięciu blaszki liściowej na skutek spadku zawartości chlorofilu, ale ogrodnicy zauważają, że liście dodatkowo są pokryte żółtym nalotem grzyba. Mało tego, dotknięcie trawy ręką albo przejście po niej powodują, że osadza się na dłoniach i butach żółtawy pył.
Miłośnicy trawników wiedzą o tym, że trawę podobnie jak inne rośliny z rodziny wiechlinowate (np. zboża, kukurydzę) porażają sprawcy różnych chorób. Ten żółtawy nalot pokrywający trawniki w sezonie wegetacyjnym to choroba grzybowa zwana rdzą żółtą lub rdzą żółtą zbóż i traw lub rdzą paskowaną, którą wywołuje grzyb Puccinia striiformis. Najczęściej żółknięcie trawników obserwuje się jesienią, gdy zaprzestaje się regularnego koszenia roślin celem ich przygotowania do okresu zimowego.
Sprawca tej choroby występuje w Polsce od 2014 roku, jednak w ostatnim czasie coraz silniej zaczyna porażać rośliny, tak w ogrodzie, jak również na polach rolniczych na których uprawia się zboża. Rdza żółta niekiedy częściej się pojawia od tzw. rdzy brunatnej zbóż i traw. Choroba ta najczęściej pojawia się placowo i dlatego w tych miejscach rośliny żółkną i słabiej rosną.
Rdza żółta to rdza dwudomowa. Nie jest jednak w Polsce znany jej gospodarz pośredni. Jest to pasożyt bezwzględny, czyli może się rozwijać tylko na żywej tkance roślinnej. Grzyb odżywia się kosztem trawnika, dlatego też prowadzi do obumierania zielonych części roślin. Okrada je z pokarmu i niszczy tkanki.
Patogen zimuje w oziminach i wieloletnich trawach, a w czasie wegetacji roślin rozprzestrzenia się z wiatrem i wodą wykorzystując zarodniki zwane urediniosporami. Jesienią grzyb wytwarza teliospory czyli zarodniki zimowe.
Jak podaje Instytut Ochrony Roślin - rozwojowi grzyba sprzyja wysoka wilgotność oraz temperatura powietrza od 8 do 15°C. Proces chorobowy zostaje zatrzymany, gdy temperatura przez dłuższy czas utrzymuje się powyżej 21°C lub poniżej 0°C, choć ostatnio pojawiła się w Polsce rasa Warrior, która rozwija się w wyższych temperaturach. To z tego powodu w ostatnich sezonach upalnych coraz częściej rdza żółta poraża trawy ozdobne, w tym trawniki. Upały przestały być dla niej straszne.
W ogrodnictwie hobbystycznym trudno walczyć z tą chorobą. Profilaktyka jest tu podstawą. Trzeba zawsze pamiętać, że prawidłowa pielęgnacja trawnika, która polega na dobrym przygotowaniu stanowiska pod siew, regularnym nawożeniu, nawadnianiu, czy też mechanicznym dbaniu o kondycję roślin to te działania, które stymulują rośliny do prawidłowego wzrostu, co może ograniczać silny rozwój chorób. Warto zatem stosować:
- Napowietrzanie trawników (aeracja),
- Usuwanie filcu (wertykulacja)
- Regularne koszenie (w okresach suszy należy je ograniczyć)
- Grabienie trawnika,
- Unikanie przenawożenia nawozami azotowymi (nadmiar azotu sprzyja chorobie)
- Nie ma zarejestrowanych środków ochrony roślin na rdzę żółtą porażającą trawniki dla hobbystów. Trzeba zatem corocznie dopytywać w centrach ogrodniczych czy coś zostało zarejestrowane,
- Warto w sezonie wegetacyjnym wdrożyć biostymulatory naturalne celem wzmocnienia rozwoju roślin,
- Można opryskiwać trawniki biopreparatami nawozowymi bądź biostymulującymi, które zawierają w sobie naturalnie występujące grzyby pożyteczne, które zasiedlając rośliny mogą częściowo ograniczać rozwój rdzy. Póki co nie ma jednak skutecznych biopreparatów na rdzę żółtą w trawniku,
- Na bieżąco należy sprawdzać stan trawników i poszukiwać pierwszych objawów chorobowych w postaci żółtawych "poduszeczek" na liściach, pochwach liściowych czy też źdźbłach.
