Drobna plamistość liści kukurydzy (Aureobasidium zeae)
18 grudnia, 2023
Dynia odmiany Bambino – średniowczesna
23 grudnia, 2023Słońce czasami potrafi psocić
W ostatnich latach coraz więcej informacji dociera do nas od ogrodników o uszkodzeniach owoców, głównie warzyw na skutek silnej operacji słonecznej. Coraz częściej można też spotkać zapytania jak można temu zapobiec?
Słońce jak wiadomo odgrywa ogromną rolę w rozwoju roślin, nie tylko pod kątem fotosyntezy. Światło słoneczne ma bardzo duży wpływ na dojrzewanie, wybarwianie się i smak owoców. Bez odpowiedniej ilości światła nasze plony byłyby mizerne.
Zdarzają się jednak takie sytuacje, że zbyt silne promieniowanie słoneczne jest na tyle intensywne w niektóre dni, że część roślin, która jest narażona na jego bezpośrednie oddziaływanie może ulec fizycznemu uszkodzeniu. Również i blaszki liściowe i młode pędy także mogą wykazywać objaw „poparzenia”. Zazwyczaj takie sytuacje mają miejsce w lipcu i sierpniu.
Uszkodzenia słoneczne tzw. oparzeliny najczęściej notuje się w lata upalne i suche. Zazwyczaj problem dotyka owoców, ale i innych części roślin, które znajdują się od południowej i po południowo-zachodniej stronie i gdy nic ich nie ocienia przez cały dzień. Łatwemu poparzeniu ulegają głównie owoce jasne oraz o czerwonej skórce. Uszkodzeniom słonecznym sprzyja spadek zawartości wody w roślinie, gdy tkanki są słabo nawodnione. Oparzelina słoneczna to inne zjawisko od tzw. poparzenia roślin na skutek efektu soczewki – gdy krople wody na owocach, liściach itd. działają jak szkło powiększające podnosząc temperaturę tkanek, przez co te ulegają zniszczeniu. Do powstania oparzeliny nie jest potrzebna obecność wody na powierzchni roślin, bo promienie słoneczne są tak silne, że nie potrzebują już „wzmacniacza” w postaci koncentracji wiązki.
Poparzenia słoneczne mogą dotknąć różne rośliny w ogrodzie, w tym mogą nieco różnić się powodowanymi objawami na owocach, kwiatach, liściach czy też pędach. Zazwyczaj zjawisko to dokuczliwe jest jak uszkadza jadalne owoce roślin. Najczęściej psuje ich wygląd. Można je spotkać choćby na papryce, pomidorach, bakłażanach, ogórkach, dyniach, melonach itp.
Silne promieniowanie słoneczne może odbarwiać skórkę owoców. W miejscu silnego wzrostu temperatury tkanki ulegają uszkodzeniu. Zwykle powstają nieregularne, bielejące i z czasem marszczące się nekrotyczne plamy. Przy części owoców w miejscu uszkodzenia słonecznego tkanka mięknie (staje się jakby mokra np. na papryce), a u innych jest sucha.
Zapobieganie powstawaniu oparzelin słonecznych to głównie dbanie o prawidłowe nawodnienie roślin. Można również wrażliwe rośliny sadzić tak, aby w okresach upalnego dnia światło słoneczne rozpraszały inne rośliny, ewentualnie można stosować cieniówki. Chodzi o to by nie dochodziło do nadmiernego nagrzewania się owoców. Jeżeli praktykuje się obrywanie liści jako sposobu na lepsze wybarwianie i przyśpieszanie dojrzewania choćby papryki czy pomidorów to warto zastanowić się czy nie zaprzestać tego robić, jeżeli widzimy że na takich ogołoconych z liści rośliny zjawisko oparzelin częściej się pojawia.
