Styl trawnika zależy od decyzji ogrodnika

Ścieżki w ogrodzie – przykłady aranżacji

14 listopada, 2020

Portal Działka i Ogród Naszą Pasją wyróżniony znakiem „Nasze Dobre Podkarpackie 2020”

9 grudnia, 2020

Trawa i tylko trawa czy trawa i coś więcej?

Trawniki bez wątpienia są nie tylko estetycznym dopełnieniem całości ogrodu, podkreśleniem przestrzeni czy wręcz płótnem, na którym maluje się aranżacjami roślinnymi, są zwłaszcza miejscami do rekreacji. Spełniają także ogromną rolę przyrodniczą – przeprowadzając proces fotosyntezy dostarczają tlen, oddychając pochłaniają szkodliwe gazy a zarazem uwalniają wilgoć do otoczenia, zatrzymują szkodliwe związki (w tym smog, spaliny, różne pyły), darń chroni glebę przed erozją (wodną, jak i powietrzną), a dodatkowo utrzymując odpowiednie warunki wilgotnościowo-powietrzne staje się miejscem życia dla wielu mikro- i makroorganizmów.

Dlaczego wiosną warto ograniczyć koszenie mniszka lekarskiego?

Trawniki same w sobie mogą być uzupełnieniem bioróżnorodności flory w ogrodzie, a to dlatego, że zwykle występują w mieszankach międzygatunkowych np. mających w sobie życicę trwałą, kostrzewę czerwoną, wiechlinę łąkową, czy też kostrzewę owczą, ale także są zróżnicowane pod kątem poszczególnych odmian. Zwykle trawniki tworzone są z 2-3 gatunków traw, choć w zależności od przeznaczenia, a głównie z uwagi na warunki glebowe, tworzy się także trawniki jednogatunkowe.

Wygląd trawnika zależy od naszych decyzji

Trawniki to często wizytówki ogrodów, dlatego też nie ma się co dziwić, że pełnią niejako rolę naturalnych dywanów zdobiąc samodzielnie ogród lub podkreślając jego walory. Nie każdy trawnik jest jednak sobie równy pod kątem wyglądu, gdyż na to wpływa wiele czynników, nie zawsze zależnych od woli człowieka. Warto jednak wiedzieć, że trawniki można prowadzić zasadniczo na trzy sposoby:

Trawnik czysty (niekiedy określany jako monokulturowy, jednotematyczny lub jednolity) – z siewu bądź rolki, który prowadzony jest tak, aby żadne inne gatunki roślin nie lokowały się w nim. Takie obce gatunki roślin są po prostu zwalczane (mechanicznie lub chemicznie), a chodzi tu głównie o różne chwasty, głównie dwuliścienne. Trawnik ma być wyłącznie złożony z konkretnych gatunków traw ewentualnie ich mixu. Takie trawniki zwykle regularnie się pielęgnuje, zwłaszcza odchwaszcza, nawozi, podlewa oraz regularnie przycina.

Trawnik kwietny (celowo zakładany w sposób "sztuczny") – z siewu lub rolki – to często zwykły trawnik złożony z dedykowanych gatunków traw, ale w który celowo wsiano lub wsadzono różne gatunki roślin, głównie dwuliściennych, które kwitną o różnych porach roku. Mogą to być choćby kwiaty cebulkowe np. krokusy, tulipany, narcyzy, ale także choćby stokrotki, czy też jednoroczne rośliny zakwitające o różnych porach roku. Te celowe wsiewki mają zapewniać nie tylko pojaw koloru na tle zielonej trawy, ale biorą udział w ochronie organizmów zapylających rośliny. Pielęgnacja takich trawników jest już mocno ograniczona, gdyż choćby koszenie musi być wykonywane dopiero po zakwitnięciu roślin jakie celowo w nich posadzono. Przykładem takich założeń są choćby trawniki z kwiatami cebulkowymi zakwitającymi wiosną – pierwsze koszenie wykonuje się dopiero po przekwitnięciu kwiatów. Takie trawniki nie mogą być intensywnie koszone, gdyż wówczas nie widzi się efektu zakwitających kwiatów. Takich trawników też się nie odchwaszcza herbicydami do roślin jednoliściennych co doprowadziłoby do wytępienia gatunków dwuliściennych jakie tam wsiano/wsadzono np. stokrotek. Trawnik kwietny nie jest synonimem łąki kwietnej – łąka to coś zupełnie innego.

Trawnik naturalistyczny (potocznie nazywany – „trawnik pozostawiony sam sobie” lub "co wyrośnie niech zostanie") – to przykład trawnika, który jest, ale który jest przykładem konkurencji trawy z innymi roślinami jakie są w otoczeniu. Wygrywa tu silniejszy gatunek, ewentualnie zawiązuje się jakaś współpraca i egzystują obok siebie tworząc zwartą darń wielogatunkową. Taki trawnik zawiera różne gatunki traw jakie były wysiane, ale postępuje tu proces pojawu różnych innych roślin, wśród których niektóre są typowymi chwastami (np. mniszek lekarski). Właściciele takich trawników nie przywiązują zwykle wagi na to, co w nich rośnie – niekiedy wręcz pewne gatunki roślin wypierają trawę np. mchy, czy też dzikorosnące stokrotki, ewentualnie rośliny wieloletnie jakie wymknęły się z rabat kwietnych lub warzywnych. Pojaw nowych gatunków na takim trawniku zwykle odbywa się w sposób niezamierzony – wiatr czy też ptaki przenoszą różne nasiona roślin i te kiełkują w takim miejscu. Są też niekiedy celowo wysiewane różne nasiona np. stokrotek, czy też niezapominajek. Takie trawniki są koszone o różnych porach roku według uznania właścicieli, chociaż wiele osób zwraca uwagę na to, żeby jak najdłużej kwitły, gdyż takie trawniki często celowo się pozostawia jako miejsca chroniące bioróżnorodność owadów poszukających pyłku i nektaru z kwitnących roślin. Jeżeli w jakimś miejscu trawnika powstaje wypad trawy, to się ją uzupełnia dosiewem, ale bez zwracania uwagi na gatunek wysianej trawy. Taki trawnik tworzy dywan, ale nie zwraca się większej uwagi co w nim jest. Nie jest to też żadna łąka kwietna ani tym bardziej ugór, gdyż jest tu prowadzona podstawowa pielęgnacja ograniczona prawie tylko do koszenia, ewentualnie wiosennego tylko nawożenia.

Obok wyżej opisanych, są również różne trawniki pośrednie, gdyż to jak trawnik wygląda to często wyjątkowo indywidualna decyzja. Dla jednych mech w trawniku to przekleństwo i z nim walczą, a dla innych jest to wspaniałe uzupełnienie trawnika. Dla jednych stokrotka dzika lub mniszek lekarski to chwasty w trawniku, które należy wyciąć, a dla innych są to rośliny obojętne, które ładnie kwitną wiosną, a potem i tak się je kosi, ale nie zwalcza – rosną sobie dalej.

Wygląd trawnika to decyzja konkretnego jego właściciela, dlatego też nikt nikogo nie powinien oceniać za to, że chce albo trawnik idealny – bez innych roślin w niego wrastających, często wymagający pielęgnacji, w postaci regularnego nawożenia, a zwłaszcza chemicznego odchwaszczania, ale też nikt nie powinien ganić osób, które mają trawniki będące mieszaniną tego wszystkiego, co wrosło w trawę, która pierwotnie tam występowała. Każdy ma prawo decydować o swoim ogrodzie, bo najważniejsze jest to, żeby się dobrze w nim czuć.

Trzeba tylko pamiętać o tym, żeby na trawnikach specjalistycznych starać się nie przesadzać z nawozami mineralnymi i chemicznymi środkami ochrony roślin, ale też miłośnicy trawników naturalistycznych, zwłaszcza na działkach ROD powinni mieć na uwadze to, pewne gatunki roślin dzikich jakie wrosły w trawnik po zakwitnięciu i wydaniu nasion mogą przenikać do sąsiadów. Trzeba zatem nadzorować to jak zachowują się pewne rośliny, które w naszych trawnikach się pojawiły.

Biorąc pod uwagę różne style i formy prowadzenia trawników zachęcamy do tego, żeby wprowadzać do ogrodu jak najwięcej roślin kwitnących, które będą wspomagały owady zapylające. Te rośliny owszem można włączać w skład roślin tworzących trawnik, ale trzeba pamiętać o tym, żeby rośliny spełniły swoją rolę muszą kwitnąć, więc koszenie trzeba ograniczać. Szczególnie polecamy ograniczać koszenie roślin zakwitających wczesną wiosną, gdyż mocno wspomagają pszczołę miodną i dziko występujące zapylacze, którym często ciężko jest znaleźć odpowiednia ilość pokarmu w tym czasie.

Osoby mające trawniki czyste, złożone wyłącznie z gatunków i odmian różnych traw, mogą wdrożyć (i zwykle to robią) rabaty kwietne wokół nich, co przyciągnie gatunki zapylające i spełni są rolę chroniąca bioróżnorodność pod warunkiem, że nie przesadza się z chemicznymi środkami ochrony roślin.