Uprawiać rośliny każdy może. Ogrodnik miejski także
Nie jest prawdą, że chcąc uprawiać warzywa czy też owoce potrzeba mieć ogród (działkę). Dla chcącego nie ma nic trudnego, dlatego DIONP stoi na niezmiennym stanowisku, że ogrodnikiem może być nawet osoba mająca parapet okienny. Oczywiście szczęśliwi ci co działki lub ogrody mają, niemniej kto ma balkon lub taras może stworzyć na nich małe namiastki grządek owocowo-warzywnych do czego serdecznie zachęcamy.
Prawdą jest, że nie każde miejsce nadaje się pod uprawę roślin jadalnych, gdyż rośliny mają określone wymagania, głównie do naświetlenia i temperatury, ale i wytrzymałości na przesuszenie, które na balkonach często się zdarza z uwagi na nagrzewanie się ścian bloków i często ograniczony ruch powietrza.
Ogród warzywny na balkonie
Ogród warzywno-owocowy na balkonie
Poniżej prezentujemy 10 kroków jak założyć ogródek owocowo-warzywny na balkonie/tarasie, które zostały również zaprezentowane na stronie „Jest Rolnik Jest Żywność” na Facebook, z którą DIONP współpracuje i do której odwiedzenia serdecznie zapraszamy.
Zastanów się czy rośliny na balkon/taras będą pochodziły z własnego wysiewu i samodzielnym zrobieniu rozsady, czy też będzie ona kupiona w centrum ogrodniczym. Te kupione wymagają tylko wsadzenia i pielęgnacji. Te z siewu wymagają miejsca na parapecie, odpowiedniego terminu siewu, często pikowania.
Kup uniwersalną ziemię ogrodniczą. Uprawa roślin na balkonie/tarasie wymaga w okresie upalnej wiosny i lata systematycznego podlewania. Często do podłoża dodaje się choćby hydrożel, zeolit, wermikulit lub perlit utrzymujące wodę, ale także napowietrzające glebę i ją drenujące. Dobra ziemia ogrodnicza bogata w składniki odżywcze pozwala ograniczyć nawożenie lub z niego zrezygnować. Przy niektórych gatunkach wymagających więcej składników odżywczych stosuje się bionawozy.
Kup doniczki o odpowiedniej pojemności w zależności od rozmiaru jaki docelowo osiągnie roślina, którą chcesz uprawiać. W zbyt małych doniczkach rośliny będą się męczyły i szybko przesuszały. Pamiętaj o docelowym rozmiarze rośliny, gdyż na początku może to wyglądać nietypowo, że w dużej donicy jest malutka roślinka. Niekiedy stosuje się przesadzanie roślin do coraz to większych donic. Niektóre rośliny np. dyniowate (np. ogórki) nie lubią przesadzania. Jeżeli masz duży taras i chcesz aby rośliny wieloletnie przetrwały trzeba kupować doniczki z zimowymi osłonkami chroniącymi przed przemarznięciem korzeni.
Zwróć uwagę na to, z której strony masz balkon/taras. Najlepiej, aby był doświetlony, a tym samym ciepły (część roślin słabiej rośnie od strony północnej). Promienie słoneczne stymulują wzrost roślin, w tym wpływają na smak i kolor owoców. Pod kątem nasłonecznienia i temperatury dobieraj rośliny do uprawy – czytaj etykiety na roślinach lub na opakowaniach nasion jakie warunki preferują. Te preferujące cień lub półcień wysadzaj tam, gdzie słońce ich nie uszkodzi, bądź stosuj zacienienie np. innymi roślinami lub przedmiotami.
Zdecyduj, czy doniczki (skrzynki) wieszasz na balustradzie, czy podwieszasz na hakach jako wiszące, czy też ustawiasz na płytkach lub schodkowych stojakach, które stają się coraz modniejsze. Trzeba w każdym przypadku zabezpieczyć je, aby nie przewracały się, a zwłaszcza żeby nie spadły z balkonu i komuś krzywdy nie zrobiły.
Spośród warzyw idealne na balkony są te gatunki, które nie rosną intensywnie i nie wymagają zbyt wiele miejsca, w tym charakteryzują się dość krótkim okresem wegetacji. Są to głównie: sałata, pomidory nisko rosnące (w tym odmiany do gruntu oraz karłowe tzw. koktajlowe), papryka (w tym odmiany karłowe), cebula, szczypiorek, seler naciowy. Sprawdzą się także odmiany karłowe fasolki szparagowej, rzodkiewka, ogórek, cykoria liściowa, rukola. Na większych balkonach niektórzy uprawiają również ziemniaki (do wczesnego zbioru) albo w dużych donicach albo w workach, ale także choćby melony, dynie, patisony, cukinie, oraz odmiany papryk i pomidorów średnio rosnących. Coraz powszechniejsza staje się uprawa batatów (ziemniaki słodkie – wilec ziemniaczany), których sadzonki najlepiej robić od zimy, gdyż batat ma bardzo długi okres wegetacji. Przy wysiewie różnych roślin dobrze jest zaznaczyć w których miejscach co rośnie i tu doskonale sprawdzą się etykiety wielorazowego użytku, które są w Sklepiku CUNIOR.
Bardzo wskazane jest także stworzenie małego kącika z ziołami. Do najbardziej polecanych zalicza się gatunki jednoroczne np. bazylię, koper, cząber, pietruszkę naciową, seler naciowy, trybulę. Można także pokusić się o zioła wieloletnie np. rozmaryn, miętę, lawendę, szałwię, estragon, tymianek czy też lubczyk.
Wśród owoców najczęściej spotykane na balkonach są truskawki i poziomki, w tym odmiany o zwieszających się pędach. Na większych tarasach przy odpowiednim zabezpieczeniu doniczek przed przemarzaniem korzeni można spotkać w uprawie choćby niektóre odmiany maliny, borówki amerykańskiej, jagody kamczackiej, a nawet porzeczek i agrestu. Właściciele dużych przestrzeni idą także krok dalej i w dużych donicach uprawiają także karłowe odmiany drzew owocowych np. czereśni, wiśni, śliwy, jabłoni czy też gruszy.
Pamiętaj o regularnej pielęgnacji twojego małego ogrodu. Jest on mniej pracochłonny niż tradycyjny, ale też wymaga czujnego oka. Regularnie podlewaj odstaną wodą, co pewien czas nawoź rośliny, a jak zajdzie potrzeba staraj się niechemicznie zwalczać choroby lub szkodniki jakie mogą się pojawić. Staraj się nie podlewać roślin po liściach w ciągu dnia (ryzyko przypalenia blaszek). Nie używaj bardzo zimnej i mocno chlorowanej wody. Obrywaj i usuwaj chorujące, bądź uszkodzone liście. W celu zwiększenia zapylania roślin (np. przez pszczołę murarkę ogrodową) i przyciągnięcia zarazem owadów zjadających szkodniki (biedronki, złotooki, bzygi, tęgosze, niektóre pająki, pluskwiaki) warto zainstalować na balkonie hotele dla owadów. Takie hotele stworzone przez DIONP są w Sklepiku CUNIOR.
Rośliny z balkonu/tarasu są równie zdrowe i pyszne co te z ogrodu. Środowisko miejskie nie powoduje, że są to rośliny gorszej jakości, czy wręcz niebezpieczne. Trzeba tylko pamiętać o regularnym umyciu plonów przed ich spożyciem, gdyż czy to na liściach czy na owocach osadzają się rożne zanieczyszczenia z powietrza. Więcej jest ich zwykle w mieście, gdzie jest większy ruch samochodowy, ale trzeba pamiętać, że rośliny posiadają mechanizmy chroniące je przed toksynami, stąd one również stoją na straży, żeby plony z balkonów były zdrowe. Ponieważ rośliny uprawiane na balkonie są wykorzystywane do bezpośredniego spożycia, często przez małe dzieci, stąd należy je w jak największym stopniu wzmacniać i chronić (przed chorobami i szkodnikami) preparatami ekologicznymi np. wyciągami z różnych roślin, gnojówkami, biopreparatami z mikroorganizmami, kwasami humusowymi, tablicami lepowymi itd. Akcesoria te można znaleść w Sklepiku CUNIOR.
Autor: dr hab. inż. Paweł K. Bereś, mgr Beata Bereś (Ogrodnicy DIONP)
Opracowano na podstawie własnego doświadczenia i literatury. Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). DIONP wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.dionp.pl
Informujemy, iż w celu realizacji usług dostępnych w naszym sklepie, optymalizacji jego treści oraz dostosowania sklepu do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych użytkowników. Pliki cookies można kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszego sklepu internetowego, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż użytkownik akceptuje stosowanie plików cookies. Więcej informacji zawartych jest w polityce prywatności sklepu.RozumiemPolityka prywatności
2 Comments
Dziękuję za bardzo ciekawy materiał, pokazujący, że warto nawet mały balkon zamienić w mini-ogród.
Dziękujemy