Uprawą arbuzów zajmujemy się od wielu lat. Samodzielnie wysiewamy nasiona różnych odmian (krajowe i zagraniczne) i tworzymy z nich sadzonki, które później wsadzamy w grunt po minięciu ryzyka przymrozków. Zwykle jest to druga połowa maja, ale są lata, że z powodu chłodów jest to początek czerwca (np. rok 2020). Można także nasiona wysiewać wiosną wprost do gruntu po przymrozkach. Arbuzy mają podobne wymagania uprawowe jak inne dyniowate, które można w skrócie opisać: stanowisko słoneczne, gleba ciepła, żyzna i przepuszczalna, dobre nawożenie i oczywiście stały dostęp do wody. Uprawę arbuzów opisaliśmy w materiale filmowym dostępnym TUTAJ.
Arbuzy o późniejszej wegetacji można czasami długo przechowywać, nawet do kilku, kilkunastu tygodni od zbioru, byle były przechowywane w ciemnym i chłodnym pomieszczeniu, najlepiej o wilgotności w granicach 60-70%. U nas czasami owoce wytrzymują w warunkach mieszkania do końca grudnia, choć były zbierane pod koniec września lub na początku października. Wszystko zależy od odmiany jaką się ma. To pokazuje, że niektóre odmiany mogą długo wytrzymać, co pokazaliśmy TUTAJ.
Uprawa arbuzów - nasze odmiany w 2021 roku
Uprawa arbuzów nie jest trudna, choć gdy jest to uprawa w gruncie, to pogoda ma kluczowe znaczenie na wzrost roślin i dojrzewanie owoców. To też powoduje, że nie każda odmiana dostępna na rynku ma szansę dojrzeć i wydać plon. Dobierając zatem odmiany do siewu warto wybierać te dostosowane do danego regionu Polski (na południu wegetacja jest dłuższa niż na północy). Gdy arbuzy uprawia się pod osłonami (szklarnia, tunel) to można wysiewać odmiany o późniejszej wegetacji. Takie odmiany także udadzą się w gruncie pod warunkiem, że wiosna, lato i początek jesieni będą ciepłe, w tym nie braknie wody. Warto także wprowadzić zabieg ogławiania pędów co pozwala na uzyskanie większych owoców i przyśpieszenie ich dojrzewania o czym piszemy TUTAJ. Przy uprawie kawonów trzeba także wziąć pod uwagę ryzyko pekania owoców w niektóre lata, głównie późnym latem i jesienią o czym piszemy w w materiale dostępnym TUTAJ.
Odmiany, które wysialiśmy w 2020 roku opisaliśmy w osobnym materiale dostepnym TUTAJ.
Wykaz odmian arbuzów, które uprawialiśmy w gruncie w okolicach Rzeszowa (pomijamy Rosario i Janosika) w 2021 roku
Złoto Wolicy F1 – odmiana wczesna. Owoce średniej wielkości o masie 3,5-5 kg, kuliste lub kulisto-jajowate, skórka początkowo zielona, w miarę dojrzewania staje się żółta. Miąższ jędrny, soczysty i bardzo słodki, ciemnoróżowy. Zbiór owoców rozpoczyna się w sierpniu i trwa do końca września. Odmiana wykazuje odporność na choroby (mączniak rzekomy i prawdziwy) oraz na chłody.
Moro F1 – odmiana wczesna, owoce dojrzewają już pod koniec lipca, o ile warunki pogodowe są sprzyjające. Skórka biało-zielona, miąższ intensywnie różowy, kruchy, bardzo soczysty i słodki. Owoce małe i średniej wielkości, kuliste, osiągające masę ok. 3-6 kg. Odmiana polecana do uprawy w gruncie. Wykazuje podwyższoną odporność na choroby grzybowe (mączniaka prawdziwego i rzekomego).
Yellow Wonder – odmiana wczesna, owoce dojrzewają już początkiem sierpnia, są średniej wielkości osiągają masę ok. 3-4 kg, wydłużone, walcowate. Skórka w intensywnie żółtym kolorze. Miąższ jasnoczerwony, słodki, soczysty. Odmiana polecana do uprawy zarówno w gruncie, jak i pod osłonami.
Sweet Siberian – odmiana wczesna, owoce o jasnozielonej skórce z drobnymi ciemniejszymi paskami, podłużne, duże, osiągające masę ok. 4-6 kg. Miąższ koloru jasnopomarańczowego/morelowego, bardzo słodki i soczysty. Odmiana polecana do uprawy w gruncie i pod osłonami, dobrze plonuje w chłodniejszym klimacie.
Silver Yamato – odmiana średniowczesna, owoce średniej wielkości o masie 3-5 kg. Skórka jasnozielona z bardzo ciemnymi, zielonymi paskami. Miąższ biały lub jasnokremowy, słodki, soczysty, kruchy. Odmiana bardzo plenna, polecana do uprawy zarówno w gruncie, jak i pod osłonami.
Wonder Berry – odmiana średniowczesna, owoce okrągłe średniej wielkości lub duże o masie 3-6 kg. Skórka zielona z ciemnozielonymi nieregularnymi pasami. Miąższ w żółto-złotym kolorze, bardzo słodki i soczysty. Odmiana polecana do uprawy w gruncie i pod osłonami, dobrze plonuje w chłodniejszym klimacie.
Odmiany, które nie zdążyły dojrzeć w 2021 roku
Z powodu chłodnej wiosny, czerwcowo-lipcowych nawałnic i gradobić, a także chłodnej i deszczowej drugiej połowy sierpnia 2021 roku dwie odmiany nie zdążyły dojrzeć. Było to też spowodowane tym, że po silnych deszczach w sierpniu masowo wystąpił mączniak dyniopwatych, który błyskawicznie zniszczył liście, a tym samym przerwał fotosyntezę. Dodatkowo, skoki temperatur powodowały pękanie arbuzów, stąd celem uratowania plonu na początku września musieliśmy zebrać wszystkie owoce z pola, aby nie uległy zniszczeniu.
Orangello – odmiana dojrzewająca w późniejszym terminie, bardzo plenna. Owoce duże, podłużne, o masie ok. 5-7 kg. Skórka ciemnozielona pokryta jasnozielonymi smugami. Miąższ bardzo słodki, soczysty, w kolorze pomarańczowym. Odmiana wykazuje podwyższoną odporność na niższe temperatury. Polecana do uprawy pod osłonami, jak i w gruncie.
Klondike – odmiana późna. Owoce duże, podłużne o cylindrycznym kształcie, mogą osiągać masę nawet 15 kg. Skórka jasnozielona z ciemniejszymi nieregularnymi paskami. Miąższ soczysty, w kolorze różowym, słodki. Odmiana polecana do uprawy pod osłonami z uwagi na późny termin dojrzewania owoców.
Autorzy: dr hab. inż. Paweł K. Bereś, mgr Beata Bereś (Ogrodnicy DIONP)
Opracowano na podstawie własnego doświadczenia i literatury. Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). DIONP wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.dionp.pl
