Fiołek rogaty (bratek rogaty) – uprawa i pielęgnacja
3 kwietnia, 2020Narcyz Babuni (Narcissus Actaea) jest to narcyz wonny, wart uprawy w każdym ogrodzie, ale sprawdzi się również na balkonie i na tarasie. Coraz chętniej sadzi się go również w trawnikach obok krokusów jako wiosenny akcent. Jego piękno tkwi nie tylko w prostocie budowy kwiatu, ale zwłaszcza we wspaniałym zapachu, który przywołuje w pamięci dawne ogrody wiejskie, w których właśnie tak pachnące kwiaty często były spotykane. Ze względu na sentyment, wielu ogrodników poszukuje na rynku odmian o niezapomnianej woni. Takim narcyzem jest właśnie Narcyz Actaea, który nie tylko cudownie wygląda na rabacie, ale także i w wazonie, gdyż długo zachowuje świeżość.
Opis rośliny
Jest to bylina, która wyrasta z cebuli. Osiąga wysokość do 30 cm. Ma pokrój kępy. Liście są gładkie, wzniesione, ciemnozielone. Kwiat znajduje się na długiej szypułce, stąd nie jest ukryty wśród blaszek liściowych. Kwiaty mają sześć zaokrąglonych listków okwiatu o śnieżnobiałym zabarwieniu oraz krótkie intensywnie wybarwione na niemal pomarańczowo przykoronki.
Sadzenie
Cebulki wsadza się do gleby od końca sierpnia do października. Należy sadzić tylko duże i zdrowe cebule. Warto je zaprawić przed chorobami dedykowaną zaprawą nasienną lub choćby popiołem bądź namoczyć w nadmanganianie potasu (lub innymi zalecanymi sposobami). Poleca się ich uprawę w zwartych kępkach stąd warto cebule sadzić w rozstawie 12 cm x 12 cm. Sadzi się je na głębokość do 15 cm (większe cebule), bądź na 10-12 cm (mniejsze). Kto ma problem ze szkodnikami glebowymi np. nornicami powinien stosować uprawę w koszach. Narcyz ten warto okryć na zimę stroiszem (gałązkami igliwia), słomą lub kopcem torfu lub liści, gdyż mogą cebule przemarzać w niektórych regionach.
Stanowisko
Podłoże powinno być żyzne i przepuszczalne, ale nie może przesychać. Narcyz ten nie lubi gleb zimnych i podmokłych. Odpowiadają mu stanowiska słoneczne, ale dobrze sobie radzi również w miejscach lekko zacienionych.
Termin kwitnienia
W zależności od przebiegu temperatury od marca do maja. Pełnia kwitnienia przypada zwykle w kwietniu.
Pielęgnacja
Wiosną, od marca można zasilić rośliny wieloskładnikowym nawozem, natomiast w okresie suszy warto podlewać, wówczas okres kwitnienia jest dłuższy, a ilość olejków eterycznych na tyle duża, że kwiaty pachną. Narcyzy uprawiane w doniczkach na balkonach muszą mieć osłonę przed przemarznięciem, ale nie mogą też ulec całkowitemu zasuszeniu. Te wsadzane w trawniki nie mogą być skoszone po kwitnięciu przez okres 3-4 tygodni, tak aby zdążyły zgromadzić składniki pokarmowe w cebulach. Po zaschnięciu liści w lipcu można cebule wykopać, niemniej zwykle się tego nie robi. Co kilka lat warto jednak wykopać kępy cebul i je rozdzielić, co wpłynie na późniejszy lepszy rozwój oraz zwiększy wielkość kwiatów. W ten sposób pozyskuje się materiał rozmnożeniowy dla własnych celów.
Choroby i szkodniki
Narcyzy zwykle nie wymagają większych zabiegów pielęgnacyjnych pod kątem ochrony roślin. Dużo jednak zależy od tego jakiej jakości zakupi się cebule, ale także jakie zagrożenia znajdują się w docelowym miejscu ich uprawy. Spośród chorób warto wiedzieć, że rośliny może porażać fuzarioza narcyza, szara pleśń narcyza, czy też czerwono-brązowa plamistość. Wśród szkodników obok gryzoni lokalnie mogą pojawić się nicienie, roztocze, pobzyga cebularz i kilka innych. Nie warto jednak ryzykować i kupować po niskiej cenie cebul wyprzedażowych pokrytych plamami i zgniliznami – to ryzyko przyciągnięcia sobie do ogrodu groźnych chorób, które porażą inne cebule na rabatach.