Jak uprawiać imbir

Podstawowe informacje

Imbir (Zingiber officinale) to znana i ceniona roślina o azjatyckim pochodzeniu, która ma szereg zastosowań, głównie w medycynie, kosmetyce, ale także i kuchni. Z roku na rok zdobywa coraz większe grono zwolenników, co po części jest pokłosiem rosnącej świadomości odnośnie walorów tej niesamowitej rośliny, którą zalicza się najczęściej do warzyw przyprawowych, choć także można ją znaleść w opisach zielarskich, ale również i jako gatunek ozdobny.

Pomimo tego, że jest to roślina z Azji, to nie ma najmniejszych problemów, aby ją z powodzeniem uprawiać w warunkach domowych, a nawet w niektóre lata uda się w glebie na grządkach, w tym w tunelu i szklarni. Warto to zrobić.

DIONP samodzielnie uprawia od kilku lat własny imbir i jesteśmy całkowicie niezależni od tego ze sklepów, w większości przypadków pochodzącego z farm przemysłowych. Dzięki temu, że świeży imbir można mrozić, albo przechowywać kłącza w lodówce lub piasku w chłodnym pomieszczeniu to przez wiele miesięcy będzie zdatny do spożycia. Można go też choćby suszyć lub marynować.

Uprawa domowa

W sklepie w okresie dostępności kłączy imbiru należy je zakupić, aby pozyskać materiał do uprawy. Dobrze jest wybrać świeże, jędrne kłącza. Niekiedy już na sklepowych półkach można znaleść pomarszczone bulwy (to świadczy o ich złym przechowywaniu), które już puszczają pędy. Pod kątem uprawy warto takie kłącza wsiąść, gdyż do celów kulinarnych i kosmetycznych już nie są odpowiednie. Niekiedy sklepy same wyrzucają takie hłącza - można zapytać czy oddadzą za darmo zamiasty wyrzucać do śmietnika.

Dobrze jest zakupić kłącza w okresie jesieni i zimy, aby już zimą zacząć ich pędzenie. Kłącza powinny mieć widoczne oczka z których będą wyrastać pędy, w tym muszą być wolne od pleśni, plam chorobowych i uszkodzeń gnilnych.

Zimą np. od stycznia, kłącza wsadza się do doniczek ze zwykłą ziemią uniwersalną. Duże kłącze dzieli się na mniejsze. Niektórzy celem uchronienia rośliny przez chorobami grzybowymi jakie mogą być w glebie, przed ich posadzeniem zanurzają całe kłącze np. w roztworze nadmanganianu potasu o czym informowaliśmy TUTAJ, albo też w roztworze Biosept Activ (ekstrakt z grejpfruta).

Zazwyczaj kłącze umieszcza się na płasko na głębokość 4-5 cm i przysypuje glebą ogrodniczą. Dba się o to, aby ziemia była wilgotna, ale nie zalana. Warto dać drenaż. Ustawia się doniczki w miejscu ciepłym np. na oknie. Gdy są w innym miejscu, to z chwilą pojawienia się pędu ponad powierzchnią gleby, należy całą doniczkę przenieść na parapet okienny. Ponieważ okres kiełkowania trwa długo, stąd się go przyśpiesza i każdemu ogrodnikowi polecamy podkiełkowywanie.

W celu przyśpieszenia wypuszczania pędów można kłącze umieścić w pojemniku ze stale wilgotną gazą/ręcznikiem albo też bezpośrednio w wodzie (my tak robimy), ale tak, aby kłącze leżące na płask było nie więcej jak do połowy zanurzone. Należy starać się tak je ułożyć, aby oczka z których wyrosną pędy nie były zalane wodą. Pojemnik dobrze ustawić w ciepłym i jasnym miejscu. Wodę co kilka dni należy wymieniać na nową, co zapobiega rozwojowi bakterii gnilnych. Gdy zaczną pojawiać się zaczątki pędów (zielenieć) i obok nich białe korzonki to należy odczekać do momentu aż pędy będą miały około 1 cm i posadzić do gleby starając się je umieścić tak, aby już zazieleniony pęd był nad powierzchnią. Resztę delikatnie przysypujemy glebą. Przed posadzeniem można całą roślinę zabezpieczyć środkiem naturalnym przeciwko chorobom - dokładnie te same co wyżej wymieniono.

Doniczka w której wysadza się imbir powinna być dość duża, tak aby było miejsce na rozrośnięcie się podziemnej części rośliny. Regularnie należy podlewać i nawozić roślinę. Polecamy stosowanie nawozów organicznych. Imbir wymaga nawożenia pogłównego jeżeli chcemy aby ładnie rósł. Niektóre osoby stosują choćby nawozy wolno działające. My osobiście stosowaliśmy nawożenie bio-nawozami w postaci płynnej.

Uprawa imbiru w warunkach domowych trwa conajmniej 6 miesięcy, przy czym po 8-9 miesiącach kłącza powinny być dobrze rozbudowane, a tym samym plon lepszy. Można w okresie wiosennym, gdy jest już ciepło wkopać całą roślinę np. na grządki warzywne lub do tunelu/szklarni i dbać jak o inne rośliny (regularnie podlewać i nawozić). W takich warunkach zwykle roślina szybciej się rozrasta i tworzy większe przyrosty. Jest to też dobre rozwiązanie z tego powodu, że pędy imbiru mogą sięgać 1-1,5 metra wysokości, zatem ustawione na oknie zacieniają pomieszczenie. Jesienią dokonuje się wykopków. Po rozdzieleniu plonu pozyskuje się sadzonki do nowej uprawy, która jednak znów trzeba prowadzić w domu, gdyż imbir nie wytrzyma w niskich temperaturach na zewnątrz.

Imbir dobrze rośnie na glebach żyznych, próchnicznych. W ogrodach doskonałe będzie do tego celu podłoże kompostowe. 

Pielęgnacja

Imbir trzeba regularnie podlewać. Warto stosować bionawozy jeżeli chce się uzyskac większe kłącza. 

Na podstawie naszego doświadczenia zauważyliśmy, że gdy zaprawi się kłącze (ale nawet i bez tego) to nie ma zwykle żadnych chorób gnilnych na kłączach. Na liściach zwykle także nie obserwuje się żadnych chorób, o ile dba się o regularne nawożenie. Na liściach i pędach mogą czasem żerować przędziorki, wełnowce, mączliki, mszyce i rzadziej tarczniki, ale można sobie z nimi poradzić domowymi sposobami. Nie stwierdziliśmy, aby jakiekolwiek szkodniki zagroziły kłączom. Jak się nie przeleje ziemi, w tym będzie regularnie wzruszało delikatnie wierzch gleby, to nie pojawią się ziemiórki, a także biała pleśń czy też zielonkawe glony.

Dlaczego polecamy własny imbir?

Choćby z tego powodu, że to starożytna roślinna lecznicza. Ma wiele cennych składników odżywczych, choćby witaminy C, B1 i B2, E, A i K, kwas foliowy oraz składniki mineralne takie jak wapń, fosfor, żelazo i potas. Zawiera lecznicze olejki eteryczne i żywice choćby gingerol, shogaol, zingiberen. Ma działanie antywymiotne, zmniejsza nudności, wzmacnia organizm, działa antynowotworowo, przeciwzapalnie, przeciwobrzękowo, odkażająco i odświeżająco. Polecamy zapoznać się na medycznych portalach o dobrej renomie jakie właściwości prozdrowotne ma imbir.

Miłośnicy kulinariów wiedzą doskonale, że imbir to nie tylko sushi. To wspaniała roślina nadająca aromat wielu potrawom oraz napojom. Imbir można jeść na świeżo, można suszyć, mrozić, konserwować, kandyzować, smażyć, dusić itd. Na jego bazie powstaje wiele potraw i na ostro i na słodko, ale także i różne napoje, głównie rozgrzewające, w tym oczywiście alkoholowe naleweczki.

Imbir jest dodatkiem do szamponów i odżywek do włosów (spowalnia starzenie się skóry głowy, wzmacnia włosy). Olejek i ekstrakt z imbiru stosowane są w preparatach wyszczuplających i antycellulitowych. Jest stosowany do odkażania skóry np. przy problemach z trądzikiem oraz do lepszego gojenia ran. Warto również poczytać na rzetelnych portalach jak go użyć w domowej kosmetyce, tak aby pomógł a nie zaszkodził.

Autorzy: Paweł i Beata Bereś (Ogrodnicy DIONP)

Opracowano na podstawie własnego doświadczenia i literatury. Wszelkie treści zamieszczone na tej stronie internetowej (teksty, zdjęcia itp.) podlegają ochronie prawnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2019, poz. 1231 z późn. zm.). DIONP wyraża zgodę na wykorzystanie całości lub części powyższej informacji, pod warunkiem podania źródła i odnośnika do adresu strony internetowej www.dionp.pl